عموم در لغت يعني شمول و فرا گرفتن و عام يعني شامل و فرا گيرنده و در اصطلاح علم اصول فقه و حقوق، عام كلمه‌اي است كه همة افرادي را كه بدا...

حصر به معنای محدود نمودن است و کلمة منحصر که در فارسی بسیار استعمال شده از همین کلمه و به همان معناست. در زبان فارسی کلمة فقط، تنها و بس و م...

نكته: اصل اطلاق است و تقييد بايد مسلّم باشد. اين اصل، كه اصلي لفظي است، حجت است و در حجّيت آن ترديدي نيست. مبناي حجّيت آن ظهور لفظي و بناي ع...

نسخ در لغت به چند معنا آمده: از بين بردن، از روي نوشته‌اي دوباره نوشتن و نقل. نسخه و استنساخ از معناي دوم و تناسخ ارواح از معناي سوم آم...

خبر واحدي است كه يكي يا همة راويان آن واجد تمام يا بعضي شرايط لازم براي راوي نباشند و توثيق هم نشده باشند.نكته:خبر ضعيف حجّت نيست مگر اين كه...

 ظهور عام در عموم ناشي از دلالت وضعي لفظي است در حالي كه دلالت مطلق بر اطلاق به واسطة مقدمات حكمت است و وضعي نيست.  دلالت عام بر ...

نسخ جلوگيري از امتداد زماني قانون است، در حالي كه تخصيص محدود كردن حكم قانون عام نسبت به برخي از افراد آن است.نكته: نسخ جزيي قانون شبيه است ...

- قياس منصوص العله:قياس منصوص العله آن است كه علّت حكم از زبان شارع فهميده شود. مانند اين كه آيه‌ي مربوط به حرمت شراب خواري و قمار بازي...

مهم‌ترين انواع استحسان عبارتند از: استحسان قياسي و استحسان ضرورت.استحسان قياسي عبارت از اين است كه به مقتضاي قياس خفيّ عمل كنيم و از قي...

عرف را از جهات متعدد تقسيم كرده‌اند:1- عرف لفظي و عملي             &nb...

 عرف بايد مطرّد يا غالب باشد: منظور از اين شرط اين است كه وقتي عمل و رفتاري بين مردمي يا تمام مردم به صورت متعارف درمي‌آيد، بايد ...

دليل در اصطلاح منطق و اصول دو معناي نسبتاً متفاوت دارد. در منطق دليل مترادف است با برهان و قياس و منظور از آن مجموع چند قضيه است كه از تأليف...

تفاوت اصل با اَماره و دليل بسيار است از جمله اين كه دليل و اماره براي كشف از واقع و پي بردن به حكم واقعي يا موضوعات احكام هستند ولي اصل به ه...

اصوليين حجّيت اماره را مبتني بر حجّيت ظنّ دانسته‌اند و به مناسبت آن از حجّيت قطع نيز بحث كرده‌اند. خلاصة مطلب اين است كه قطع ذاتاً...

شهرت بر سه قسم است: شهرت فتوايي، شهرت روايتي و شهرت عملي."شهرت فتوايي" عبارت است از اين كه بيش‌تر صاحب نظران و فقها در مسأله&...