تخصيص

تخصيص عبارت است از بيرون برون فرد يا افرادي از حكمي كه براي همة افراد عام گفته شده است مانند اين كه مي‌گويند همة مردم مي‌توانند در انتخابات شركت كنند به جز آن‌ها كه كه محكوميت كيفري مؤثر دارند. در اينجا بدون دخالت و تصرف در موضوع يا حكم، افرادي را از حكم عام خارج كرده‌ايم.

تخصّص:

در اصطلاح علم اصول تخصّص عبارت است از اين كه موضوعي واقعاً از عام خارج باشد مثلاً هر گاه بگويند هر مردي كه به سن 20 سالگي مي‌رسد، بايد خدمت نظام را انجام دهد. زنان اين وظيفه را ندارند زيرا واقعاً از موضوع خارجند و به اصطلاح خروج موضوعي دارند.

نكته: تخصّص و ورود به هم نزديك‌تر ولي يكي نيستند و با هم فرق دارند. فرق آنها اين است كه اگر در تخصّص جملة دوم حذف شود، وسعت و شمول جملة اول كم يا زياد نمي‌شود ولي در ورود اگر جملة دوم حذف شود، وسعت و شمول جملة اول كم يا زياد مي‌شود.