با سلام

1: سابقاَ خدمت دوستان عرض گردید که غالباَ مشاهده می‌شود پس از تصمیم‌گیری دانشجویان در جهت موفقیت در آزمون وکالت، به صورت کلیشه‌ای با این آزمون برخورد می‌شود و آنهم کلیشه مطالعه جزوات و کتابهایی که یک شخص موفق آنها را مطالعه کرده، اما غافل از آنیم که موفقیت شخص در آزمون نه صرفاَ به جهت مطالعه جزوات و کتابهای مناسب، بلکه به دلایل متعدد دیگری نیز بستگی  دارد که یکی از این دلایل، شیوه مطالعه هدفمند است. لذا امروز برآنیم تا این شیوه مطالعه، مشخصاَ در درس آیین دادرسی مدنی مورد بررسی قرار گیرد.

2:  در شیوه مطالعه هدفمند آیین دادرسی مدنی، توجه دوستان را به دو راهکار سوال‌شناسی و ماده شناسی جلب می‌کنم که در سوال‌شناسی، سوالات آیین دادرسی مدنی در سنوات قبل آزمون وکالت مورد بررسی و آنالیز قرار می‌گیرد در حالی که در ماده‌شناسی، تمرکز بر روی استخراج ماده‌های مهمی‌است که در آزمون‌های تستی معتبر، اعم از وکالت، قضاوت، کارشناسی ارشد و دکتری مورد توجه طراحان قرار گرفته اند.

3-اما حال این پرسش پدید می‌آید که در راهکار سوال‌شناسی و در فرآیند تحلیل سوالات، چه عواملی را مورد توجه قرار دهیم؟ که در پاسخ می‌توان عنوان داشت، در مرحله اول، می‌بایست به این امر پرداخت که چه میزان از سوالات از مقرره‌های لازم‌الاجراء طرح گردیده‌اند و چه میزان از سوالات، نظر نویسندگان حقوقی را مورد توجه داشته‌اند. به عنوان نمونه از مجموع 60 سوال آیین دادرسی مدنی در آزمون‌های وکالت سال 95،96 و 97 این امر قابل مشاهده است که تنها پاسخ پرسش نخست آیین‌دادرسی مدنی سال 96 به نظر دکتر عبدالله شمس مستند گردیده و پاسخ 59 سوال دیگر مستند به مواد قانونی است ( برای بررسی بیشتر رجوع شود به بسته جمع‌بندی آزمون وکالت، انتشارات طرح نوین). البته لازم به ذکر است که نص­‌محور بودن سوالات آیین دادرسی مدنی از اهمیت مطالعه  کتاب نمی­‌کاهد؛ بلکه مطالعه کتاب، جهت فهم و تسلط به مواد قانونی و یافتن ارتباط بین مطالب بسیار ضروری است. در مرحله دوم آنالیز، با توجه به این که مقرره‌های لازم‌الاجراء در یک سلسله مراتب طولی، به قانون، آیین‌نامه و دستورالعمل تقسیم می‌شوند، باید این نکته را دقت داشت که آیا آیین‌نامه‌ها و دستور‌العمل‌ها نیز موضوع پرسش قرار گرفته‌اند یا آنکه صرفاَ از قوانین سوال طرح شده است. به عنوان نمونه در آزمون وکالت سال 97، همچون آزمون سال 96 و 95 مشاهده نگردید که از آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های لازم‌الاجراء پرسشی طرح گردد. در سومین گام آنالیز سوالات، پیشنهاد این است که تمرکز بر تحلیل سوالات طراحی شده از قانون آیین دادرسی مدنی (قانون عام) و سوالات طراحی‌شده از قوانین خاص قرار گیرد. در این راستا می‌توان از پرسشهای آزمون وکالت سالهای 95، 96 و 97 شاهد مثال آورد، به گونه‌ای که در سال 95 و 96، 14 سوال از قانون آیین دادرسی مدنی طرح شده است، در حالی که در آزمون وکالت سال 97، تعداد سوالات مطروحه از قانون آیین دادرسی مدنی، 12 پرسش می‌باشد. امری که از آن اهمیت فزاینده قوانین خاص در درس آیین دادرسی مدنی استخراج می‌گردد. اما در چهارمین گام و البته مهمترین گام، پیشنهاد این است که آنالیز ما بر محور موضوعاتی که از آن سوالات طراحی گردیده، قرار گیرد تا با استفاده از نتایج حاصله، تاکید مطالعه بر این مطالب استوار باشد. به عنوان مثال در تحلیل موضوعی آزمون سال 97، تفکیک مباحث 12 سوال طرح شده از قانون آیین دادرسی مدنی به این شکل است که دو سوال از مبحث ادعای جعلیت، دو سوال از مبحث تجدیدنظرخواهی (یکی توأمان با فرجام خواهی)، دو سوال از مبحث معاینه محل و تحقیق محلی (یکی توأمان با کارشناسی و دعوای واهی)، دو سوال از مبحث جلسه دادرسی، یک سوال از کلیات، یک سوال از دستور موقت، یک سوال از توقیف دادرسی و استرداد دعوی و دادخواست و  یک سوال از سوگند طرح شده است و پراکندگی سوالات در بین قوانین خاص در سال 97 بدین شکل است که: از قانون آیین دادرسی کیفری، قانون نظارت بر رفتار قضات،  قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت، قانون کارشناسان رسمی دادگستری، قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری،  قانون شوراهای حل اختلاف، قانون اجرای احکام مدنی و  قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، هر کدام یک سوال طرح شده است. اگرچه لازم به ذکر است که به آنالیز گفته شده می‌توان لایحه‌های تحلیلی دیگری اضافه کرد تا مفیدتر واقع گردد.

4-حال پس از بحث از راهکار سوال شناسی، جا دارد که مختصر مطلبی در باب ماده‌شناسی عنوان گردد و آن توضیح این مطلب است که در آزمون وکالت سال 96، تعداد ۹ سؤال از درس آیین دادرسی مدنی سابقه طرح در آزمون­‌های سنوات گذشته سازمان سنجش (وکالت، قضاوت، ارشد و…) را داشته و در آزمون وکالت سال ۹۷، در آیین دادرسی مدنی، این تعداد سوال تکراری، ۷ پرسش بوده است، به گونه‌ای که که اگر داوطلبی آن سؤالات را سابقاَ مطالعه کرده بود، می‌توانست در زمانی اندک به این پرسش‌ها پاسخ دهد و درصد قابل توجهی را از این شیوه کسب کند.

در انتها لازم به ذکر است که موفقیت در آزمون با همگامی مستمر ممکن می‌گردد، همراه ما باشید، همپای شما خواهیم بود.

پی‌نوشت‌(1): هر دو عنوان سوال‌شناسی و ماده‌شناسی توسط نویسنده و صرفاَ حهت انتقال بهتر مطالب انتخاب گردیده است.

تهیه و تنظیم : مرتضی احمدی

رتبه 13 آزمون وکالت 96