4. حقوق جزای ماهوی:

حقوق جزای ماهوی یا حقوق جزای بنیادی شاخه ای از حقوق جزا است. حقوق جزای ماهوی در واقع آن مجموعه قواعد و مقررات جزایی است که محدوده اعمال مجاز و غیر مجاز را مشخص کرده و مقوله ایست هنجاری؛ در این شاخه از حقوق جزا است که جرم از نگاه قانون تعریف می شود و عناصر تشکیل دهنده آن مشخص می گردد و مسئولیت کیفری، شرایط و موانع آن و همچنین انواع واکنش اجتماعی در برابر جرم (مجازات یا اقدامات تامینی و تربیتی) تبیین می شود. در واقع حقوق جزای ماهوی محدود کننده آزادی افراد در راستای ایجاد نظم و امنیت اجتماعی است که به شکل نظری در خصوص باید ها و نباید ها سخن می گوید.
حقوق جزای ماهوی خود یا راجع به نظریات عمومی راجع به جرم و اصول عمومی مسئولیت کیفری، شرایط و موانع آن و کلیات واکنش در برابر جرم است یا شامل احکام اختصاصی مربوط به هر جرم به طور جداگانه است. از این جهت حقوق جزای ماهوی به دو شاخه حقوق جزای عمومی و حقوق جزای اختصاصی تقسیم می شود.

 

 

علیرضا نوبهاری طهرانی

وکیل پایه یک دادگستری کانون وکلای مرکز

دانشجوی دکتری رشته حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه شهید بهشتی