به نام خدا

 

داوطلبان آزمون کارشناسی ارشداز ماهها قبل مطالعه ی منظم و منسجم خود را آغاز نموده اند و تاکنون پیشرفت قابل قبولی در مسیر مطالعاتی خود بدست آورده اند . عمده دغدغه و نگرانی داوطلبان ، فراموشی مطالب و مباحث مطالعاتی قبلی آنهاست . در این یادداشت تلاش داریم ، روشهای موثر در یادگیری و تثبیت مطالب و بقاء آن در ذهن و حافظه ی داوطلبان را بررسی نماییم .

اول ) اصول استفاده از حافظه

برای اینکه در یادگیری مطالب بتوانیم از حافظه خود استفاده بهتری بنماییم ، موارد ذیل را باید رعایت کنیم :

۱- علاقه

علاقه نقش بسیار زیادی در یادگیری دارد . هرچقدر به مطالبی که مطالعه می کنید بیشتر علاقمند باشید ، یادگیری و یادآوری آن برای شما آسان تر خواهد بود . بنابراین از مطالعه ی بی انگیزه یا بدون علاقه خودداری فرمایید .

۲- تمرکز حواس

داشتن تمرکز حواس در هنگام مطالعه باعث می شود مطالب آموخته شده ، بیشتر در حافظه شما باقی بماند . برای تمرکز کامل باید شرایط مطالعه صحیح را رعایت نمایید . این شرایط به طور خلاصه عبارتند از : آغاز درست ، برنامه ریزی ، نظم و ترتیب ، حفظ آرامش ، استفاده صحیح از وقت ، سلامتی و تندرستی ، تغذیه مناسب ، ورزش ، خواب کافی ودرک مطالب .

۳- طبقه بندی کردن مطالب مورد مطالعه

سعی کنید مباحث مورد مطالعه تان از یک نظم و پیوستگی همسان برخوردار باشد . درینصورت یادگیری و ماندگاری مطالب در ذهن شما راحت تر و مطلوب تر خواهد بود . پیشنهاد می شود حداکثر در هر روز، دو درس را مطالعه کنید .

۴- خوب درک کردن

به جای حفظ کردن سعی کنید مطلب را بفهمید . اصولاً اگر متنی به خوبی درک شود ، کمتر فراموش می شود . پس در ابتدا مطلب را به درستی درک کنید ، سپس آن را به حافظه ی خود بسپارید .

۵- تکرار مطالب

تکرار و مرور چندباره مطالب ، نقش بسیار مهمی در ماندگاری مطالب مورد مطالعه دارد . بنابراین به گونه ای برنامه ریزی کنید که حداقل ۳ بار مباحث مهم و اساسی را با تمرکز بالا ، مطالعه نمایید .

.

۶- اعتماد به نفس

باید به قوی بودن حافظه ی خود اعتماد داشته باشید . از به کار بردن کلمات و جملاتی که موجب تضعیف حافظه می شوند مثل "حافظه ام ضعیف شده" یا "حافظه ام یاری نمی کند" جداً خودداری کنید .

نتیجه : آنچه که در ذهن شما است، نتیجه ی یادگیری و به خاطر سپاری صحیح است . اگر به روش های یادگیری خود بیشتر توجه کنید و هنگام به خاطر سپاری تمرکز حواس بیشتری داشته باشید و مطالب را با نظم و ترتیب در حافظه خود ضبط کنید ، در اینصورت به خاطرآوری مطالب آسان تر خواهد بود .

دوم ) اصول بهداشت حافظه

سوال اساسی اینست که چگونه می توان حافظه ی بهتری داشت ؟ یادگیری و حفظ مطالب به چند صورت امکانپذیر است ؟

ذهن هر انسانی همچون سایر اعضای بدن احتیاج به مواد غذایی و مراقبت دارد . به منظور سلامتی و جلوگیری از فرسودگی زودرس حافظه باید موارد بهداشتی ذیل را رعایت نمایید :

۱- تاثیر تغذیه مناسب در حافظه

اولاً به خاطر داشته باشید، پرخوری و تغذیه سنگین، فعالیت ذهنی شما را سست و محدود می کند. ثانیاً مواد غذایی چون جوانه ی گندم ، لبنیات ، بادام ، گردو ، فندق ، سبزیجات و تخم مرغ می تواند تغذیه مناسبی برای مغز شما باشد . به علاوه تا حد امکان از مصرف زیاد چربی ، نان و قند پرهیز کنید .

۲- تاثیر دخانیات در حافظه

استفاده از سیگار و دخانیات نه تنها موجب خستگی زودرس جسم و روان شما می شود بلکه عمل طبیعی سیستم حافظه تان را مختل می کند . بنابراین با عدم استفاده یا کاهش استعمال آنها می توانید کارایی حافظه خود را بالا ببرید .

۳- تاثیر استرس در حافظه

استرس باعث رکود ذهن در مرحله ی فکر کردن می شود . استرس در دو مرحله مهم باعث اختلال در عمل حافظه می شود . یکی در مرحله ی ثبت اطلاعات و دیگری در مرحله ی یادآوری اطلاعات . پس سعی کنید از عوامل استرس زا تا حد امکان دوری نمایید .

۴- تاثیر استراحت روی حافظه

هنگام مطالعه نباید خسته باشید و اگر احساس خستگی کردید ، کمی استراحت کنید .  سپس مطالعه ی خود را ادامه دهید . پس از یادگیری هم حتما استراحت کنید تا آموخته های شما مجال استحکام و پایداری در حافظه را پیدا کند .

 

۵- تاثیرآرامش در حافظه

تا حد امکان در هنگام مطالعه آرامش بیشتری داشته باشید . در اینصورت می توانید از حداکثر نیروهای مغز خود بهره ببرید و یادگیری و به خاطر سپاری را آسانتر کنید .

سوم ) اصول اولیه مطالعه

برای اینکه مطالعه ی بهتری داشته باشید تا بازیابی و به خاطر سپاری مطالب آسان تر باشد ، موارد ذیل را رعایت نمایید :

۱- هدف

قبل از مطالعه ، هدف آن زمان یا آن روز را از قبل مشخص نمایید . مثلاً قانون مدنی مواد ۱۸۳-۱یا صفحات ۳۰ – ۱ از جزوه یا کتاب آموزشی . پس قبل از مطالعه ی هر متنی ، هدف خود را مشخص کنید .

۲- برنامه ریزی

وجود برنامه ی درسی منظم و هدفمند علاوه بر یادگیری بهتر در جهت به خاطر سپاری مطالب نیز به شما بسیار کمک می نماید .

۳- مکان و زمان مطالعه

مکان مطالعه باید آرام و از نور مناسبی برخوردار باشد . ضمناً بهترین زمان برای مطالعه ، صبح است . حافظه ی شما در هنگام صبح فعال تر عمل می کند . بالعکس از مطالعه در ساعات ۱۲ شب تا ۵  صبح جدا خودداری فرمایید .

چهارم ) درک ، یادگیری و به یادسپاری

برای اینکه مطالب خوانده شده را در حافظه ی بلند مدت خود ضبط کرده و برای مدت طولانی در ذهن خود به یاد داشته باشید و در وقت لزوم با وقت کمتر آنها را به یاد آورید ، می توانید از روش خلاصه کردن و الگوهای یادآوری استفاده نمایید .

این الگوها عبارتند از :

۱- یادداشت برداری

در این مرحله از جمله نویسی خودداری کنیدو سعی کنید از کلمات کلیدی و مهم استفاده نمایید .

۲- مرحله ی بازنگری و تکمیل

پس از پایان مبحث خوانده شده ، خلاصه های نوشته شده را بررسی و آن را تکمیل کنید .

۳- مرحله ی تعریف

پس از انجام دو مرحله ی قبل ، بدون توجه به کتاب یا جزوه ، از نوشته ها و خلاصه های خود استفاده کنید و با صدای بلند آنها را برای خود بخوانید. اگر همراه با دوستی مطالعه می کنید، سعی کنید مطالب را به یکدیگر تدریس کنید یا با یکدیگر مباحثه نمایید.

۴- مرحله ی تکرار و مرور

مرور و یادآوری از فراموشی مطالب جلوگیری می کند . پس اگر مطالب مرور و تکرار شود ، فراموشی آن نیز کمتر امکانپذیر خواهدبود .

خاتمه :

همانقدر که برنامه ریزی ، منابع و امکانات آموزشی و مطالعه در موفقیت شما در آزمون کارشناسی ارشد موثر است ؛ حافظه ی شما نیز در این مسیر بسیار موثر خواهد بود . بنابراین ، در مسیر موفقیت تلاش کنید حداکثر بهره و استفاده مفید را از حافظه ی خود داشته باشید تاکیفییت مطالعه ، یادگیری ، یادسپاری و یادآوری شما به نحو چشمگیری افزایش یابد .

 

                                                                                                                                            موفق باشید

                                                                                                                                            محمد فرجی

                                                                                                                     مدیر مؤسسه فرهنگی طرح نوین اندیشه

                                                                                                                                          ۱۷ / ۱۰/ ۹۳