دکتر حسین صفایی

زندگینامه دکتر سيدحسين صفايى 
 
 
سيدحسين صفايى متولد ۱۳۱۲ در قزوين است. در حوزه علميه قزوين به تحصيل علوم دينى مى ‌پردازد و به صورت متفرقه نیز ديپلم ادبى مى ­گيرد. بعد از اخذ ديپلم در رشته منقول، در دانشكده منقول و معقول (الهيات) دانشگاه تهران، تحصيلات كارشناسى را مى‌ گذراند و از محضر اساتيدى چون ذوالمجدين و فروزان­ فر بهره ­مند مى ‌شود؛ استادانى كه از نظر مقام علمى، داراى شهرت فراوانی بوده ‌اند.
 
از استادان دکتر صفایی در دانشگاه تهران، می توان از استاد محمود شهابى، استاد سنگلجى و دكتر سيدحسن امامى نام برد كه هريك از ایشان، خود، استادان نامدار حقوق می ­باشند.
 
وی همچنين در كلاس ‌هاى درس دكتر حميدى شيرازى، شاعر معاصر، حضور پيدا مى ‌كند. در سال ۱۳۳۲ فارغ ­التحصيل مي ‌شود و از آنجا كه در زمان حضور در حوزه علميه، با مباحث حقوق اسلامى، و در دانشكده الهيات، با مباحث فقهى، آشنا شده بود، راغب مى ‌شود تا در رشته حقوق نیز ليسانس بگيرد. استاد صفایی، به واسطه آشنايى با مبانى فقهى، رتبه برتر دانشگاه شده و مطابق قانون، اين امكان را مى ‌يابد تا براى ادامه تحصيل به خارج کشور سفر کند. گرچه ایشان مدتى را نیز در ایران در مقطع دكتراى حقوق، به تحصيل پرداخته بود، اما با فراهم آمدن مقدمات سفر، از آنجاکه از حقوق فرانسه، در حقوق ايران به وفور بهره گرفته شده بود، تحصيل در دانشكده حقوق دانشگاه پاريس را برمى‌ گزيند.
 
ایشان تز دكتراي خویش را در زمينه حقوق اسلام و كشورهاى اسلامى مى ‌نويسد که این پژوهش، برنده جايزه علمى «لورآ» در رشته خود مى‌ شود. عنوان دقیق تز ایشان، «حمايت از محجورين در حقوق اسلام و كشورهاى اسلامى» است. دکتر صفایی پیرامون مصلحت شخص محجور، که در حقوق اسلامى، به آن، بسیار توجه مى‌ شود و محدوديت‌ هايى که در معاملات با محجورين، وجو دارد، به تحقیق می ­پردازد. این توجه اسلام به حقوق محجورین، در حالى است كه از قرن هجدهم به بعد است كه در اروپا توجه به مصلحت محجور لحاظ مى‌ شود؛ تا قبل از اين دوره، در اروپا مصلحت خانواده، در اولويت اول توجه بوده است. استاد صفایی در تز دكتراي خویش، مى ­كوشد حقوق كشورهاى ايران، مصر، سوريه، تونس و مراكش را مطالعه كند و تفاوت ­هاى اساسی و نیز جزيى آنها را پژوهش كند.
 
استاد راهنماى او پروفسور «رونه داويد» استاد معروف حقوق تطبيقى بوده است كه استاد صفایی، بعدها كتابى با عنوان «نظام ­های بزرگ حقوقی معاصر» از ایشان، به فارسى، ترجمه و در دانشگاه پاريس مدتى به عنوان دستيار پروفسور داويد كسب تجربه مى ‌كند.
 
وی در دوره‌ هاى تخصصى متعددى شركت كرده و با نظام­ هاى حقوقى كشورهاى آلمان، فرانسه، آمريكا و انگليس آشنا مى ‌شود؛ چنانکه در اسپانيا نیز، يك دوره حقوق خانواده تطبيقى را مى‌ گذراند.
 
دکتر صفایی، پس از بازگشت به ايران، در سال ۱۳۴۴ با رتبه استاديارى به عضويت هيأت علمى در دانشكده حقوق و علوم سياسى دانشگاه تهران درمى‌ آيد و در نهايت در سال ۱۳۸۳ با رتبه استادى بازنشسته مى ‌شود.
 
او به مدت يك دهه رياست مؤسسه حقوق تطبيقى دانشگاه تهران را به عهده داشته و از جمله آثار جديدى كه استاد صفایی در تدوین آنها نقش داشته است كتاب‌ هاى «حقوق بيع بين ‌المللى» و «بررسى تطبيقى حقوق خانواده» است.
 
او از سال ۱۳۵۳ تاكنون وكيل پايه دادگسترى بوده و فعالیت ­هایی همچون سرپرستی بخش تحقيقات دفتر خدمات حقوقى بين ‌المللى در لاهه، همكارى در پرونده ‌هاى مطروحه در ديوان دعاوى ايران و ايالات متحده و نیز ارائه مشاوره حقوقى پرونده ‌هاى بين ‌المللى وزارتخانه ‌هاى نفت و دفاع را در کارنامه خویش، درج نموده است.
 
دکتر صفایی از سال ۱۳۷۱ به بعد هم عضو كميته علوم انسانى فرهنگستان علوم بوده و در زمينه حقوق، آموزش حقوق و تحول حقوق از دوره مشروطه تاكنون سخنرانى ‌هايى داشته است و از سال 1367 تا 1371 نیز، رئيس دانشكده حقوق و علوم سياسى دانشگاه تهران بوده ­اند.
 
استاد سیدحسین صفايى، دروس حقوق بين ‌الملل خصوصى، حقوق تطبيقى، حقوق مدنى و داورى‌ هاى بين ‌المللى را در دانشگاه تهران تدريس كرده ­اند.
 
 
مدارک تحصیلی استاد
 
لیسانس منقول از دانشکده الهیات دانشگاه تهران (1332)
لیسانس حقوق از دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران (1337)
دکتری دولتی حقوق خصوصی از دانشکده حقوق دانشگاه پاریس (1344) و برنده جایزه علمی «لورآ» از آن دانشکده
دیپلم حقوق تطبیقی از دانشکده بین المللی آموزش حقوق تطبیقی استراسبورگ (1343ـ1342)
 دیپلم آکادمی حقوق بین الملل لاهه (1354)
گواهی تخصصی دوره حقوق انگلیس از دانشگاه کمبریج