به نام خدا

روانشناسی موفقیت: مجموعه یادداشت های مدیریت فکر، جسم و روان برای رسیدن به اهداف 

   یادداشت نوبت چهارم: برنامه اقدام سنگین 

آشتی با شکست 

همه ما این تجربه را داریم که در گذشته برای هدفی تلاش کرده اما در مواجهه با اولین شکست از پیگیری آن هدف دست کشیده باشیم. اغلب ما از روبرویی با شکست گریزانیم و کمتر شجاعت قبول کاستی های خود را داریم. از سوی دیگر به بخت و اقبال افرادی که موفق به دست یافتن به آن هدف شده اند غبطه خورده و گاهی خود را کم توان و محکوم به شکست می پنداریم. حال آنکه بسی غافلیم از میزان ممارست، مداومت و تلاش سنگینی که افراد موفق، در پشت صحنه و دوراز چشمان ناظران شاید برای ماهها و یا سالها، بدان اهتمام ورزیده اند. همچنین آگاه نیستیم که این افرادبه ظاهر خوش اقبال چه میزان شکست، ناکامی، پس رفت و سرخوردگی را تجربه کرده اما هربار از این ناکامی ها درسی جدید گرفته و آنرا پل پیروزی های بعدی خویش ساخته اند. چندی پیش پروفسور یوهانس هاشوفر استاد دانشگاه پرینستون آمریکا در رشته روانشناسی و روابط عمومی، رزومه ای از خود در توئیتر منتشر کرد که برخلاف رزومه های عادی، شامل لیست موفقیت های وی نبود بلکه حاوی فهرستی از ناکامی های وی برای قبولی در رشته های دانشگاهی مورد علاقه اش، لیست پروژه های دانشگاهی شکست خورده اش و نیز لیستی از مقالات علمی او که از طرف مجلات علمی معتبر پذیرفته نشده اند بود. او هدفش از انتشار «رزومه ناکامی ها» را یادآوری اهمیت تلاش سنگین و مداومت در آن و ناامید نشدن از شکستها ذکر کرد. واقعیات اینست که ما با هربار اقدام برای رسیدن به هدف، صرفا«نتیجه ای» جدید به بار می آوریم که این نتیجه ممکن است به هدف نزدیک یا دور باشد. چه بسا نتیجه بدست آمده بسیار نزدیک به هدف بوده باشد اما ذهن ما آنرا بصورت شکستی دیگر تعبیر کرده و ما را از تکرار و مداومت در اقدام بازداشته باشد. برای رسیده به قله باید از زمینهای باتلاقی و پست،  و نیز شیب های تند مسیر بارها و بارها عبور کنیم. باید از افتادن ها، دوباره از صفر شروع کردن ها، عقب ماندن ها و گم شدن ها در مسیر نهراسیم. باید با شکست ها آشتی کنیم. باید ناکامی ها را قدر بدانیم چرا که بهترین راهنما برای رسیدن به پیروزی اند. هر جواب منفی، هر پاسخ سربالا، هرنتیجه مردودی و هر حرف و نظر ناامید کننده آغازی تواند بود برای تولد یک تصمیم راسخ و عظیمی استوار دیگر که همراه با یک برنامه اقدام سنگین منجر به پیروزی های شگفت آور آینده شوند.

برنامه اقدام سنگین 

نتایج تحقیقات آقای ملکلم گلدول محقق و نویسنده کانادایی که در کتاب «دورنشین ها» منتشر شده است نشان می دهد برای اینکه فردی در رشته خود تبدیل به متخصصی یگانه و پیشتاز شود حداقل باید ده هزار ساعت و یا بیشتر بر روی آن رشته و فن تمرین و کار عملی موثر کرده باشد. به عبارت دیگر، اگر ساعات مفید کاری افراد را هشت ساعت در روز و تعداد روزهای کاری هفته را شش روز فرض کنیم، برای رسیدن به قله در رشته حرفه ای خود باید بیش از چهار سال کار مستمر و پیوسته و متمرکز انجام داد. این همان راهکاری است که تونی رابینز از آن با عنوان «برنامه اقدام سنگین» یاد می کند. هیچ موفقیتی بدون اقدام عملی سنگین و برنامه ریزی شده و مداوم بدست نمی آید. قدم اول در اجرای برنامه عملی سنگین، باور داشتن به استعداد و نیروی درونی بالقوه ایست که در فکر، جسم و روان همه ما وجود دارد. قدم دوم و مهمترین قدم، اقدام عملی است.  بالاترین میزان دانش، مادامی که  با عمل همراه نشود کوچکترین ارزشی نداشته و تغییرمحسوسی در زندگی ما بوجود نخواهد آورد. قدم سوم، گرفتن نتیجه و تحلیل دقیق آن و آموختن از نکات مثبت و منفی نتیجه به بار آماده است. قدم آخر، برقرار کردن ارتباط فکری مستقیم بین نتایج مثبت و استعدادها و نیروهای درونی است.  لازمه اجرای کامل برنامه اقدام سنگین، به جان خریدن سختی و رنج حاصل از انجام عملی همه جانبه  و مداوم آنست.

در آغوش کشیدن سختی ها 

 اقدام عملی سنگین و مداوم نیاز به خوگرفتن به سختی ها و در بسیاری موارد قربانی کردن راحتی ها و خوشی های کنونی دارد. مثلا درس خواندن سنگین و مداوم روزانه به مدت یکسال شما را از بسیاری فعالیت های اجتماعی، خانوادگی و کاری باز می دارد. قربانی کردن این دل خوشی ها آسان نبوده و موجب رنج و ناراحتی ما می شود. اما این ایثار و گذشتن از راحتی امروز برای دستیابی به هدف عالی آینده، برای هر کسی با هر میزان از استعداد و توانایی الزامی و جایگزین ناپذیر است. در بسیاری از موارد این ناملایمات ذهنی، با سختی های جسمی نیز همراه میشوند. بطور مثال بیدارشدن صبح زود و اقدام به انجام آئین های روزانه از قبیل ورزش صبحگاهی، نیایش و شروع به درس خواندن و تمرکز روی هدف به صورت هر روزه، و یا بیداری مداوم و سخت کوشی تا پاسی ازشب، آسان نبوده و خستگی جسمی و فکری به همراه دارد. اما با تکرار و مداومت و برنامه ریزی منطقی و علمی، این  سختکوشی تبدیل به عادت شده و در ناخودآگاه ضمیر ما برنامه ریزی می شود. بر پایه نتیجه یک تحقیق علمی در انگلستان، برای به عادت تبدیل کردن یک رفتار، اغلب افراد نیاز به انجام آن عمل به مدت ۶۶ روز متوالی دارند. پس از این مدت این رفتار یا عمل در ناخودآگاه ما به صورت یک عادت ثبت شده و در روزهای بعدی بدون احساس سختی و با میل و رغبت به صورت خودکار شخص اقدام به انجام آن کار یا رفتار خواهد کرد. تحمل سختی ها درماههای اول، سطح تحمل ما را بالا برده و سازگاری جسم، ذهن و روان ما را در راه پیشبرد برنامه های درسی و کاری بالا می برد. پس از این دوران، پشتکار و مداومت و تکرار اقدام عملی سنگین که حال تبدیل به عادت شده است اهمیت ویژه ای می یابد که آنرا باید با تمرکز روی هدف قبولی در آزمون و پی آمدهای مثبت بیشماری که دستیابی به این هدف به ارمغان می آورد تقویت کرد.

 توصیه ها 

هر روز فقط بر روی یک یا دو هدف خاص تمرکز کنید، مثلا فراگرفتن یک مبحث یا دو مبحث مرتبط بهم و از خواندن مباحث متعدد و غیرمرتبط در یک روز پرهیز کنید. سختی اجرای برنامه سنگین درس خواندن روزانه را به جان خریده و جسم و فکرتان را بسوی خوگرفتن به این سختکوشی عادت دهید. هر روز صبح زود بیدار شده و پس از انجام آئین های روزانه بلافاصله با ذهن باز و تازه شروع  به کار کنید.  مباحث مشکل و یا طولانی تر را درصدر الویت های روز قرار دهید و اول آنها را به اتمام برسانید. بین ساعات کاری حتما استراحت کافی به ذهن و جسم خود بدهید. برنامه کاری روز آینده را شب قبل روی کاغذ مرور کنید و برای هر تکلیف درسی زمان مناسب اختصاص دهید و در حفظ آن زمان بسیار سختگیر باشید. ورزش بهمراه موسیقی مورد علاقه ی خود را حتما در برنامه روزانه خود جای دهید. سختی ورزش را با تکرار هر روزه بصورت عادت درآورید چرا که مقاومت ذهنی، احساسی و روانی شما را به میزان زیادی تقویت خواهد کرد. به تغذیه سالم و نوشیدن آب در طی دوران درس خواندن اهمیت بدهید و در این مورد مطالعه کنید. به روند پیشرفت خود در خواندن دروس که بطور روزانه آنها را ثبت می کنید دقیقا توجه کنید. موفقیت ها و پیشرفت های کوچک هر روزه را جشن بگیرید. خبر پیشرفت خود را با دوستان و عزیزانتان درمیان بگذارید و به خودتان به خاطر دستیابی به آنها جایزه بدهید. از لحظه لحظه این دوران لذت ببرید چرا که هیچ لذتی بالاتر از تلاش برای هدف و احساس و مشاهده پیشرفت نیست. انرژی مثبت و سرشار خود را به سایر افراد منتقل کنید. توانایی ها، استعدادها، قابلیت ها و دانسته های خود را باور کنید. موفقیت در آزمون در چند قدمیست!

بودا وثوق احمدی

دوشنبه ۳۱ خرداد ۱۳۹۵