عناصر حکم دادگاه

- در امور ترافعی صادر شده باشد، یعنی اختلافی بین طرفین وجود داشته باشد و این اختلاف در دادگاه طرح شده و دادگاه راجع به آن تصمیم بگیرد. بنابراین، این امر شامل امور حسبی نمی‏گردد زیرا می‏دانیم امور حسبی، اموری هست که طرح آن در دادگاه و رسیدگی به آن مطابق ماده 1 قانون امور حسبي مستلزم وقوع اختلاف و منازعه بین اشخاص و اقامه دعوی از طرف آنها نمي‌باشد.

2- باید از دادگاه صادر شده باشد، اعم از این که دادگاه عمومی حقوقی باشد یا دادگاه استثنایی مثل دادگاه انقلاب باشد. لذا رأیی که مرجع داوری صادر کند حکم قلمداد نمی‏گردد.

نکته: هر چند به دیوان عدالت اداری اطلاق دادگاه نمی‏شود اما رأی ديوان عدالت اداري حکم قلمداد می‏گردد.

نکته: با توجه به این که به دیوان عالي كشور، دادگاه اطلاق نمی‏شود تصمیم این مرجع عقیده قلمداد می‏گردد نه حکم.

3- راجع به ماهیت دعوی باشد، به طور کلی به تمامی مسائلی ماهیت دعوی اطلاق می‏شود که مربوط به امور حکمی نبوده و در ارتباط با امور موضوعی و برای روشن شدن قضیه باشد. مثل امور راجع به ادله دعوی مانند قرار کارشناسی، قرار اتیان سوگند و غیره.

4- قاطع دعوی باشد، منظور از رأی قاطع دعوی رأيی است که پرونده را از مرجع صادركننده آن خارج مي‌كند حتي اگر اختلاف را فصل ننموده و قابل شكايت باشد