پروفایل داوطلبی
تماس با موسسهشهریار طحان‌زاده، متولد 1380 و دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه امام صادق است که در المپیاد علمی دانشجویی سال 1403 موفق به کسب رتبه اول (مدال طلا) شده است.
در ادامه گفتگوی اختبار با شهریار طحان‌زاده را می‌خوانیم که درباره چگونگی برگزاری این المپیاد و تجربیاتش از انتخاب منابع و نحوه‌ی مطالعه برای شرکت در این آزمون را به تفصیل بیان کرده است:
لطفاً خودتان را معرفی کنید و مختصری از سوابق تحصیلی و علمی‌تان بگویید.
بنده شهریار طحان‌زاده هستم. متولد 1380. در سال 1398 بعد از کسب رتبه 47 در کنکور علوم انسانی وارد دانشگاه امام صادق (ع) شدم. در حال حاضر دانشجوی ترم دو کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه امام صادق هستم.
چطور با المپیاد دانشجویی آشنا شدید و تصمیم به شرکت در آن گرفتید؟
از همان اوایل دانشجویی در جریان برگزاری سالانه المپیاد حقوق بودم و به علت لذتی که از غور و تأمل در مباحث حقوقی می‌بردم و با دیدن افتخار آفرینی‌هایی که دانشجویان سال‌های بالاتر از ما داشتند، ترغیب شدم تا در این آزمون علمی شرکت کنم و خودم را محک بزنم.
المپیاد علمی چیست و شرکت در آن چه شرایطی دارد؟
المپیاد علمی حقوق یکی از معتبرترین آزمون‌های حقوقی است که سالانه توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و به‌واسطه‌ی سازمان سنجش برگزار می‌شود.
با توجه به تشریحی برگزار شدن این آزمون و هم‌خوانی بیشتر آن با ماهیت علم حقوق و اهمیت تحلیل و استدلال در آن، سنگ محک خوبی برای سنجش دانشجویان است. دانشجویان سال سوم و چهارم کارشناسی که حداقل 70 واحد را گذرانده باشند، می‌توانند در این آزمون شرکت کنند. این المپیاد از دو روش غیرمتمرکز (هر دو مرحله‌ی قطبی و کشوری به‌صورت تشریحی) و متمرکز (مرحله‌ی اول همان آزمون کارشناسی ارشد و مرحله‌ی دوم تشریحی) برگزار می‌شود.
الف) شیوه‌ی غیرمتمرکز: این شیوه از دو مرحله تشکیل شده است که هر دو تشریحی است. مرحله‌ی اول قطبی و مرحله‌ی دوم کشوری است. هر دانشگاه می‌تواند حداکثر 5 نفر برای شرکت در مرحله‌ی قطب معرفی کند (در صورت تقاضای زیاد در یک دانشگاه، ممکن است آزمون درون‌دانشگاهی نیز برگزار شود). کشور از 10 قطب تشکیل شده و از هر قطب 5 نفر (به استثنای تهران که 10 نفر است) به مرحله‌ی کشوری راه می‌یابند.
ب) شیوه‌ی متمرکز: 15 نفر برتر (از حیث تراز) در آزمون کارشناسی ارشد می‌توانند به‌طور مستقیم وارد مرحله‌ی کشوری المپیاد شوند. لازم به ذکر است از کل گرایش‌ها، جمعاً 15 نفر که تراز بالاتری کسب کرده‌اند، مجاز به شرکت در مرحله‌ی کشوری‌اند. معمولاً کسب تراز بیشتر در گرایش‌هایی مثل حقوق کیفری و جرم‌شناسی راحت‌تر است. دانشجویان سال سومی که در آزمون کارشناسی ارشد شرکت کرده‌اند، باید حین ثبت‌نام گزینه‌ی «صرفاً متقاضی المپیاد هستم» را انتخاب کنند، ولی در خصوص دانشجویان سال چهارم، احتیاجی به انتخاب این گزینه نیست.
از کی مطالعه برای این آزمون را شروع کردید؟
به‌طور خاص برای المپیاد از حدود یک سال قبل از مرحله‌ی اول المپیاد، یعنی از اوایل 1402، شروع کردم؛ اما المپیاد، با توجه به اینکه یک آزمون تشریحی و مبتنی بر استدلال و فهم عمیق است، نیازمند این است که دانشجو از همان ابتدای تحصیل، منابع اصلی را به دقت مطالعه کند و با دید نقادانه حتی به آثار ارزشمند اساتید بنگرد و سعی در فهم مبانی نظرات ایشان داشته باشد تا به یک فهم حقوقی دست پیدا کند و در واقع، به‌مثابه‌ی فرمول‌های ریاضی از منطق حقوقی استفاده کند و مسائل متعدد را با آن‌ها حل کند.
بنده هم به علت علاقه‌ی زیادی که به مباحث حقوقی داشتم، از همان ابتدا تلاشم بر این بود که به قدر وسع خودم در کتب حقوقی تأمل کنم و مبانی نظرات اندیشمندان این حوزه را درک کنم. سابقه‌ی علمی که در طول دوران کارشناسی با مطالعه‌ی مستمر برای دانشجو به وجود می‌آید، کمک شایانی می‌کند تا آمادگی لازم برای این آزمون کسب شود.
سطح سؤالات برای دانشجویان مقطع کارشناسی مناسب است؟
طبعاً سؤالات المپیاد نسبت به سایر آزمون‌ها مقداری سخت‌تر است، ولی این به این معنا نیست که نتوان با مطالعه‌ی منابع اصلی نمره‌ی قابل قبولی کسب کرد.
در ثانی، اگر آزمون سخت است، برای همه سخت است. تقریباً می‌توان گفت طراحان سؤال محدود به منابع خاصی نیستند و دستشان در ترکیب مباحث تا حدود زیادی باز است.
معمولاً سؤالات مسئله‌محور هستند و سؤالات حفظی بخش اندکی از آزمون المپیاد را تشکیل می‌دهند. فهم حقوقی و استدلال منطقی، آوردن نظرات مختلف، نقد و بررسی نظرات، داشتن مقدمه و مؤخره، نتیجه‌گیری منطقی، استناد به اصول و مواد قانونی، اطناب و پرنویسی اصولی و درست و مواردی از این دست کمک خواهد کرد تا دانشجو بتواند نمره‌ی خوبی در مواد آزمونی کسب کند.
رتبه‌ای که در این آزمون کسب می‌کنید، چه تأثیری دارد؟ چه امتیازات تحصیلی و شغلی به برگزیدگان اعطا می‌شود؟
اهدای مدال طلا، نقره و برنز به ترتیب به نفرات اول، دوم و سوم المپیاد. بهره‌مندی نفرات اول تا سوم المپیاد دانشجویی از بورس تحصیلی بنیاد ملی نخبگان با موافقت سازمان سنجش کشور. فرصت تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد به‌صورت مستقیم برای رتبه‌های 1 تا 15 مرحله‌ی نهایی المپیاد دانشجویی. (این افراد بدون شرکت در کنکور می‌توانند تحصیلات کارشناسی ارشد خود را آغاز کنند.) به برگزیدگان المپیاد دانشجویی در مرحله‌ی نهایی پذیرش دکتری (مصاحبه‌ی علمی و شفاهی) امتیاز آموزشی از یک تا پنج تعلق می‌گیرد. برگزیدگان اول تا سوم آقا در المپیاد دانشجویی، با تأیید سازمان سنجش آموزش کشور و معرفی به بنیاد ملی نخبگان، معافیت سربازی دریافت کرده و می‌توانند تعهد خدمت خود را در قالب یک دوره‌ی آموزشی یا انجام پروژه بر روی موضوع موردنیاز کشور انجام دهند. از دیگر مزایای شرکت در المپیاد دانشجویی، می‌توان به عضویت مستقیم رتبه‌های اول تا سوم در بنیاد ملی نخبگان اشاره کرد. رتبه‌های چهارم تا پانزدهم نیز از امتیاز ویژه برخوردار می‌شوند و چنانچه دارای رزومه‌ی تحصیلی مناسب برای عضویت در بنیاد ملی نخبگان باشند، پس از ارزیابی این سازمان می‌توانند عضو بنیاد نخبگان شوند. یکی دیگر از مزیت‌های داشتن رتبه‌ی برتر در المپیادهای دانشجویی، قرار گرفتن در اولویت استخدامی سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف است. در برخی از دانشگاه‌های کشور، به رتبه‌های اول تا سوم المپیادهای دانشجویی اجازه داده می‌شود تا 12 واحد درسی از رشته‌ای به‌جز رشته‌ی تحصیلی خود را نیز انتخاب کرده و پاس کنند.
فکر می‌کنید چرا این آزمون چندان مورد اقبال دانشجویان نیست؟
دروسی که باید برای المپیاد حقوق مطالعه شود، از گرایش‌های مختلف حقوق خصوصی، عمومی، بین‌الملل و کیفری است و دانشجویان عموماً تمایل دارند به‌جای ریسک کردن و اختصاص دادن وقت خود به مطالعه‌ی المپیاد، وقت خود را به مطالعه برای آزمون کارشناسی ارشد اختصاص دهند و دروس اختصاصی گرایش موردعلاقه‌ی خود را مطالعه کنند.
احتمال موفقیت در آزمون کارشناسی ارشد هم بیشتر از موفقیت در المپیاد است. این آزمون منبع خاصی ندارد و چنان‌که گفته شد، طراحان محترم خیلی در این زمینه محدود نیستند. سختی سؤالات المپیاد نیز می‌تواند علت دیگری برای اقبال کمتر دانشجویان باشد.
چه توصیه‌ای برای داوطلبان آزمون‌های آینده دارید؟
ابتدا مصاحبه‌ها و صوت‌های رتبه‌های برتر المپیاد را استماع کنید و به‌خصوص سؤالاتی که در آزمون‌های آن‌ها مطرح شده را استخراج کنید و حین مطالعه، با اولویت و دقت بیشتری آن مباحث را بخوانید. سعی کنید از ابتدای دوران دانشجویی، بنیه‌ی علمی خود را تقویت کنید و کتب اساتید را با نگاه نقادانه مطالعه کنید و در فهم مبانی نظرات آن‌ها تلاش کنید. در پاسخ به سؤالات المپیاد، مانند نگارش یک مقاله، مقدمه، بدنه و نتیجه را رعایت کنید و پاسخ‌هایتان از نظم کافی برخوردار باشد. طرح و بررسی نظرات مختلف اساتید حول یک موضوع کمک زیادی به موفقیت در آزمون می‌کند. در عالم حقوق، اختلاف نظر در اقوال فراوان است؛ حتی اگر ندانید قائلش کیست. استناد به اصول و مواد قانونی و اصول فقهی در پاسخ به سؤالات را فراموش نکنید. سعی کنید اصول قانون اساسی، به‌خصوص بخش حقوق ملت، و مواد جزای عمومی، به‌ویژه مباحث تکرار، تعدد، تعلیق و تعویق و همچنین مباحث اطفال و نوجوانان را حفظ کنید. علاوه بر آن، مواد مربوط به صلاحیت در آیین دادرسی کیفری را نیز به خاطر بسپارید. قرار نیست از 600 نمره حتماً 600 نمره را کسب کنید. سختی آزمون شما را نترساند. اگر آزمون آسان هم بود، چون برای همه آسان بود، کار سخت می‌شد. شما فقط تمام تلاش خود را بکنید و به خدا توکل کنید.
به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل
وگر مراد نیابم، به قدر وسع بکوشم.
و سخن پایانی؟
من به سرچشمه‌ی خورشید نه خود بردم راه،
ذره‌ای بودم و مهر تو مرا بالا برد.
من خسی بی‌سر و پایم که به سیل افتادم،
او که می‌رفت، مرا هم به دل دریا برد.
اولاً، الحمدلله که توفیق داد این آزمون را با موفقیت پشت سر بگذارم. از خانواده‌ام ممنونم که در این مسیر کمک زیادی به بنده کردند. از اساتید فرهیخته و فاضل دانشگاه امام صادق (ع) و دانشکده‌ی حقوق تشکر می‌کنم که از هیچ تلاشی برای تعلیم و آموزش دلسوزانه دریغ نکردند.
منبع: اختبار