سامانه ملی آرای قضایی در سال 1399 توسط قوه قضاییه جمهوری اسلامی با هدف شفافسازی، ارتقای عدالت و افزایش دسترسی عموم مردم و کارشناسان حقوقی به آرای صادره از محاکم قضایی طراحی و اجرا شده است.
سامانه ملی آرای قضایی، سامانهای است که در آن رایهای صادر شده در کلیه دادگاههای قضایی و اداری کشور منتشر میشود و جامعه حقوقی و مردم میتوانند از رویه قضایی حاکم بر هر کدام از دعاوی حقوقی، کیفری، خانواده و … در سیستم قضایی کشور مطلع شوند.
اهداف راهاندازی سامانه ملی آرای قضایی
_شفافیت در عملکرد دستگاه قضایی
این سامانه بستری فراهم میکند تا شهروندان بتوانند به آرای صادره دادگاهها دسترسی داشته باشند. شفافیت در عملکرد قضات و دادگاهها باعث افزایش اعتماد عمومی به نظام قضایی میشود.
_ تسریع در روند تصمیمگیری حقوقی
وکلا و قضات میتوانند از تجربیات و استدلالهای موجود در آرای مشابه استفاده کرده و در اتخاذ تصمیمات حقوقی بهینه عمل کنند.
_سهولت در دسترسی به اطلاعات حقوقی
از آنجایی که آرای قضایی منبعی مهم برای آموزش و استنباط حقوقی است، سامانه مذکور با گردآوری این آرا، دسترسی آسانتر به اطلاعات حقوقی و قضایی را ممکن میکند.
_تقویت پژوهشهای حقوقی و علمی
پژوهشگران حوزه حقوق با استفاده از این سامانه میتوانند به دادههای گستردهای دسترسی پیدا کنند و تحلیلهای جامعتری انجام دهند
ویژگیهای سامانه ملی آرای قضایی
دستهبندی موضوعی آرای قضایی: آرای صادره بر اساس نوع دعاوی (حقوقی، کیفری و اداری) دستهبندی شدهاند.
امکان جستجوی پیشرفته: کاربران میتوانند با وارد کردن کلیدواژهها، موضوعات یا مواد قانونی خاص به جستجوی آرای مرتبط بپردازند.
ناشناسسازی اطلاعات شخصی: جهت رعایت حریم خصوصی افراد، تمامی اطلاعات هویتی در آرای منتشر شده حذف یا ناشناسسازی میشود.
دسترسی رایگان و همگانی: سامانه به گونهای طراحی شده که استفاده از آن برای اقشار جامعه ممکن باشد.
امکانات سامانه ملی آرای قضایی
امکان جستجوی آراء بر اساس مستندات قانونی اعم قوانین، مقررات، آرای وحدت رویه و نظریات مشورتی، امکان مشاهده مستندات قانونی آراء از طریق لینک به سامانه ملی قوانین و مقررات ریاست جمهوری، ایجاد مخزن مستندات قانونی و مشاهده تمام آرای قضایی مستند به یک قانون یا مقرره، ایجاد بخش نمایه رأی، ایجاد درختواره موضوعی آراء قضایی، ایجاد صفحه گردشکار پرونده رأی و امکان مشاهده مشروح مذاکرات هیئت عمومی دیوان عالی کشور از جمله قابلیتها و ویژگیهای سامانه ملی آرای قضایی به شمار میرود.