تعبير علماي اصول در تعداد ادله مختلف است. اكثر اصوليين آن را چهار تا دانستهاند: به عقيدة شيعه عبارتند از: قرآن، سنت، اجماع و عقل و به عقيدة اهل تسنن عبارتند از: قرآن، سنت، اجماع و قياس.
دليل اوّل قرآن:
قرآن كه بيشتر به «كتاب» از آن تعبير ميشود، مهمترين دليل اثبات احكام است.
نكته: تواتر عبارت است از اين كه متني يا معنايي يا مضموني از چند طريق نقل شده باشد به طوري كه موجب قطع و يقين باشد.
نكته: بين مورخان، اصوليين، فقها و همة مسلمانان مسلّم است قرآن به نحو تواتر لفظي از پيغمبر اسلام به مسلمانان رسيده و تهيه و جمع آوري شده است و چون تواتر لفظي موجب قطع و يقين است، لذا قرآن قطعي الصدور است.
نكته: آنچه تواتر است آيات و كلمات قرآن است ولي قرائات هفتگانة قرآن همه به تواتر نرسيدهاند.
نكته: با اين كه قطعي است كه قرآن كلام خداست و مسلّم است كه تمام آيات و كلمات آن گفتة پيغمبر خداست با اين همه دلالت تمام آيات قرآن قطعي نيست بلكه دلالت بعضي از آنها قطعي و دلالت بعضي ديگر ظنّي است زيرا چنانكه قرآن خود گوياست، در آن محكم و متشابه، ناسخ و منسوخ، عام و خاص، مطلق و مقيّد و مجمل و مبيّن وجود دارد و از اين رو دلالت آن در تمام موارد نميتواند قطعي باشد بنابراين ميگويند: قرآن ظني الدلاله است.