اعمال حقوقی يک جانبه آن دسته از اعمالی هستند که از سوی تابعان حقوق بينالملل سرزده و وضعيتهای حقوقی جديدی را پديد میآورد. اين اعمال میتوانند در شکلگيری عرف بينالمللی هم مؤثر باشد. اعمال يک جانبه، ريشه در اصول کلی حقوق بينالملل دارند و بر «حسن نيت» استوارند. بايد قصد صادر کنندة اين اعمال در متعهد ساختن استنباط شده و البته قصد کشورها بايد به صورت مضيق تفسير شود. خلاصه اينکه اعلاميههای يک جانبه بايد به صورت علنی باشد تا منشأ حقوق و تکاليف تلقی گردد.
قطعنامههای سازمانهای بينالمللی هم در اين مقوله میتوانند در دو حالت، منبع محسوب شوند: يکی وقتی موجد سابقة عرفی تلقی شوند اگر تکرار شوند و ديگر اينکه خود، حاوی يک قاعدة عرفی باشند. البته برخی از آنها جنبة الزامی داشته و بقيه حالت توصيهای دارند.
اعمال يک جانبه از سوی تابعين حقوق بينالملل اگرچه از منابع حقوق بينالملل است ولی در مادة 38 ذكر نشده است.
در اين اعمال برخلاف عهدنامه که به دو اراده نياز هست تنها يک اراده کافی است.
از جملة اعمال يک جانبه مثل اعراض حاکميت از بعضی از اراضی يا شناسايی يک کشور قابل ذكر است. اعمال يک جانبه يا تنها برای ايجاب کننده ايجاد اثر میکند يا گاهي برای طرف مخاطب هم ايجاد اثر میکند. دستة اول مثل سکوت، دستة دوم مثل اعلامية رزرو يا اعلامية پذيرش صلاحيت ديوان.