بخش ششم- اصل عدل و نصفت

اين اصل زمانی به اجرا درمی‌­آيد که قاضی، عدالت طبيعی را در مقابل عدالت قانونی به اجرا گذارد.

گروهي مانند لاترپاخت «اصل عدل و نصفت» (Ex Aequo et Bono) را با اصول کلی حقوق يکسان میانگارند. اما بايد گفت که در اصل عدل و نصفت، انصاف به عنوان اختيار در قضاوت است که بيشتر جنبة شکلی دارد.

طبق اساسنامة ديوان بين­المللی دادگستری، توسل به اين اصل مستلزم دو شرط است:

الف- موافقت اصحاب دعوی.

ب- اختيار ديوان در استفاده از اين اصل.

در قضية فلات قارة درياي شمال مورخ 1969 ديوان به اصل عدالت equity استناد کرده اما اصلEx Aequo et Bono مورد اجرا قرار نگرفته بلکه اصل عدالت يکی از اصول کلی حقوقی در بند يک مادة 38 است. اصل Ex Aequo et Bono به معنای انصاف است که جنبة شکلی دارد. ولی اصل عدالت جنبة ماهوی دارد.

اگر قرار باشد که اصل انصاف اجرا شود سه کار ممکن است: 1- يا عهدنامه و قانون اصلاً کنار گذاشته شود.

 2- اين اصل مکمل حقوق موضوعه بشود.

 3- اين اصل خلأ حقوق موضوعه را پر کند