ماده 21) دعواي راجع به توقف يا ورشكستگي بايد در دادگاهي اقامه شود كه شخص متوقف يا ورشكسته، در حوزه آن اقامت داشته است و چنانچه در ايران اقامت نداشته باشد، در دادگاهي اقامه ميشود كه متوقف يا ورشكسته در حوزه آن براي انجام معاملات خود شعبه يا نمايندگي داشته يا دارد.
ماده 24) رسيدگي به دعواي اعسار به طور كلي با دادگاهي است كه صلاحيت رسيدگي نخستين به دعواي اصلي را دارد يا ابتدا به آن رسيدگي نموده است.
ماده 505) ادعاي اعسار از پرداخت هزينه دادرسي ضمن درخواست نخستين يا تجديدنظر يا فرجام مطرح خواهد شد. طرح اين ادعا به موجب دادخواست جداگانه نيز ممكن است اظهارنظر در مورد اعسار از هزينه تجديدنظرخواهي و يا فرجامخواهي با دادگاهي ميباشد كه رأي مورد درخواست تجديدنظر و يا فرجام را صادر نموده است.
1- دادگاه صالح در خصوص دعوی اعسار مطابق ماده 24 و 505 قانون آييندادرسي مدني دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی نخستین به دعوای اصلی را دارد یا قبلاً به آن رسیدگی نموده است. چنانچه میدانیم، اعسار بر دو نوع است:
الف. اعسار برای معافیت از پرداخت هزینه دادرسی:
در این صورت دادگاه صالح، دادگاهی است که به اصل دعوی رسیدگی میکند یا قبلاً رسیدگی کرده است.
ب. اعسار برای معافیت از پرداخت محکوم به:
در این مورد نیز دادگاه صالح دادگاه بدوی است که به دعوی اصلی رسیدگی نموده است.