درجنایت عمدی وشبه عمدی وخطای محض(درخطای محض به شرطی که با اقرار مرتکب یا نکول او از سوگندیا قسّامه اثبات شده باشد)مسؤول پرداخت دیه، خود مرتکب است.

درجنایات خطای محض اگر جنایت با بیّنه یا قسّامه یا علم قاضی اثبات شود یا عاقله پس از اقرارمرتکب به جنایت خطایی اظهارات وی را تصدیق کند و نیز درمواردی که بین عاقله و مرتکب اختلاف درخطایی بودن باشد و عاقله از اتیان قسم نکول کند، مسوول پرداخت دیه خود عاقله است و در هرصورت دیه جنایتهای کمتر از موضحه،  به عهده ی عاقله نیست.

نکته: عاقله عبارتست از: پدر، پسر و بستگان ذکور نسبی پدری ومادری یا پدری به ترتیب طبقات ارث.

نکته: درپرداخت دیه توسط عاقله موارد ذیل شرط است :

ا- وجودنسب مشروع            2-عقل               3-بلوغ                4-تمکن مالی درمواعد پرداخت اقساط دیه

نکته: مسؤول پرداخت دیه جنایت خطای محض توسط فرد ایرانی دارای اقلیت های دینی پذیرفته شده در قانون اساسی خود وی است و در صورت عدم تمکن مالی در پرداخت در مهلت مناسب تعیین شده، معادل دیه توسط دولت پرداخت می گردد.

مهلت پرداخت دیه :

از زمان وقوع جنایت به ترتیب ذیل است مگردرفرض تراضی طرفین:

الف. درجنایت عمدی موجب دیه : ظرف یکسال قمری

ب. درجنایت شبه عمدی : ظرف دو سال قمری

ج. درجنایت خطای محض : ظرف سه سال قمری

نکته: ملاک درپرداخت دیه زمان پرداخت است مگرآنکه به یک مبلغ قطعی توافق شده باشد.

نکته: تراضی در پرداخت دیه بین طرفین و عدم تعیین مدت پرداخت باعث ایجاد مهلت یکساله درپرداخت می باشد.

نکته: درتعددجنایات، اصل برتعدد دیات و عدم تداخل آنهاست.