- اصل برائت عبارت است از اینکه مكلف در توجه تكليف شرعي يا قانوني (در حكم) دچار شك شود.

272- اصول مشابه این اصل اصول عدم و اباحه می باشند.

273- تفاوت اصل عدم و برائت: اصل برائت در خصوص شك در تكليف است ولي اصل عدم اعم است از اینکه تكليفي مورد بحث باشد يا موضوعات بدون تكليف.

274- اصل برائت در جايي است كه تكليفي در مرحلة واقع وجود دارد در حاليكه عدم اعم است از مرحلة واقع و مرحله ظاهر + اصل عدم اصلي است عقلی و از مستقلات عقلي و اصل برائت اصلي شرعي است.

275- نسبت منطقي اصل برائت و عدم: عموم و خصوص مطلق مي‌باشد.

276- تفاوت اصل اباحه و برائت: اصل برائت در مقام اثبات حكم ظاهري است ولي اصل اباحه براي فهميدن و شناختن حكم واقعي قضيه است + اصل اباحه صرفاً اصلی عقلي است ولي برائت اصل شرعي است. + برائت براي درك و فهم تكليف و ناظر به عمل مكلف است ولي اباحه براي شناختن حكم موضوعي است+ برائت اصل حكمي است و اباحه اصل موضوعي است.

277- مجراي اصل برائت: شك در تكليف است.

278-  دلايل حجيت برائت: آيات و اخبار و روايات ؛ اجماع ؛ عقل.

279- مهمترين دليل حجيت برائت: دليل عقلي قاعده قبح عقاب بلابيان مي‌باشد.

280- شرط مهم اجراي برائت در هر مورد فحص و جستجو از وجود دليل و نيافتن آن مي‌باشد.

281- در تمام شبهات اعم از حكمي و موضوعي و وجوبی و تحريمي برائت جاري مي‌شود: محققان اصول مي‌گويند در شبهه وجوبي و تحريمي حكم شرعي اباحه و حكم عقلی تخییر است. 

282- اگر مستند برائت را قرآن و سنت و اجماع بدانيم برائت اصلي شرعي مي‌باشد.

283- اگر مستند برائت را قاعده عقلی قبح عقاب بلا بيان بدانيم ، برائت اصلي عقلي مي‌باشد. 

284- به كار بردن برائت و كلیه ادله استنباط احكام وظيفه مجتهد است با اين حال در شبهات موضوعي آنجا که از موضوعات شرعي نباشد مقلدين نيز مي‌توانند برائت را بكار برند.