اگر معاهدات را بر اساس محتوا و کارکرد حقوقی آنها مورد تقسيمبندی قرار دهيم آن را طبقهبندی مادی يا ماهوی میگويند ولی طبقهبندی شکلی يا صوری بر مبنای متغيرهای خارجی معاهدات است.
بند اول- طبقهبندی مادی يا ماهوی
معاهده- قانون يا معاهدات قانونساز(Law- Making Treaties): معاهداتی هستند که موضوع آنها برای کل جامعة بينالمللی حائز اهميت بوده، با نظم بينالمللی ارتباط داشته و در تدوين آنها با دو دسته منفعت متضاد روبرو نيستيم. از جملة اين معاهدات که خالق قواعد بينالمللی به شمار میآيند و موجد وضعيت عينی هستند، میتوان منشور ملل متحد و کنوانسيونهای حقوق جنگ را نام برد.
معاهده- قرارداد يا معاهدات قراردادی(Law- Making Treaties): بين دو يا چند کشور منعقد شده که در انعقاد آنها شاهد بده- بستان و چانهزنی بر اساس منافع ملی دولتها هستيم. از جملة اين معاهدات که تنها مربوط به وضعيت حقوقی خاصی بوده و برای متعاقدين لازم الاجراست میتوان به توافقهای همکاری تجاری يا فرهنگی ميان ايران با عربستان يا فرانسه اشاره کرد.