اصل حقیقت درجايی بکار می‏رود که متکلم لفظی را بیان می‏کند. حال این لفظ یک معنای حقیقی دارد و یک معنای مجازی و ما می‏دانیم کدام معنا حقیقی و کدام معنا مجازی است ولی درآنچه که شک داریم منظور متکلم است یعنی نمي دانیم منظورش معنای حقیقی است یا معنای مجازی. در اینجا اصل بر این است که منظور متکلم معنای حقیقی می‏باشد. دلیل آن هم این است که اگر منظور متکلم معنای مجازی بود باید قرینه می‏آورد. مثلاً متکلم بگوید سرو، منظورش درخت است و اگر بگوید شیر منظورش حیوان است.