1. رابطه اصيل و فضول:

الف- اصيل عالم به معامله فضولي است.

  • اصيل حق مراجعه به فضول بابت ثمن را دارد.

ب- اصيل جاهل به معامله فضولي است.

- اصيل حق مراجعه به فضول بابت ثمن را دارد به اضافه غرامات وارده.

نكته ← فرض كنيد فضول در برابر اصيل تعهد كرده كه اجازه مالك را مي گيرد (تضمين تحصيل اجازه مالك توسط فضول)، حال وقتي مالك رد كرد، يعني فضول نتوانسته به تعهد خود عمل كند. پس بايد خسارت عدم انجام تعهد به اصيل بپردازد، اين خسارت اصلاً ربطي به غرامات وارده مادة 263 ندارد.

  1. رابطه اصيل و مالك در فرض رد:

مالك به اصيل مراجعه مي‌كند:

  1. عين وجود دارد: مالك مي‌تواند عين را پس بگيرد به اضافه منافع اعم از مستوفات و غير مستوفات (استفاده شده يا استفاده نشده)
  2. عين تلف شده باشد: اصيل مسؤل پرداخت بدل آن مال است، يا قيمي يا مثلي (مثل يا قيمت)