پروفایل داوطلبی
تماس با موسسهحكم اعلامي:
حكم دادگاه معمولاً وضعيت حقوقي جديدي را ايجاد نمي‌نمايد بلكه وضعيتي را كه در گذشته وجود داشته به موجب آن احراز و اعلام و آثار قانوني در محدودة خواسته خواهان بر آن مترتب مي‌گردد. از اين رو احكام مزبور اعلامي خوانده مي‌شوند مثل الزام محكوم به پرداخت دين.
حكم تأسيسي:
بعضي از احكام از دادگاهها صادر مي‌شود كه با صدور آنها وضعيت حقوقي جديدي بوجود مي‌آيد. اين احكام، تأسيسي ناميده مي‌شوند مثل صدور حكم ورشكستگي براي تاجر ورشكسته.
حكم حضوري و غيابي:
مقررات آيين دادرسي مدني علي الاصول با فرض اطلاع خوانده از جريان دادرسي و شركت اصحاب دعوا در آن تدوين شده است. به همين جهت به موجب ماده303 قانون آيين دادرسي مدني حكم دادگاه حضوري است مگر اينكه خوانده يا وكيل يا قائم مقام يا نمايندة قانوني وي در هيچ يك از جلسات دادگاه حاضر نشده و به طور كتبي نيز دفاع ننموده و يا اخطاريه ابلاغ واقعي نشده باشد.
نكته: اصل بر حضوري بودن احكام دادگاهها است. در نتيجه غيابي بودن حكم استثناء است و در اين خصوص تفسير بايد در محدودة نص انجام شود و حال اگر نسبت به حضوري يا غيابي بودن، شك نماييم بايد اصل را بر حضوري بودن بگذاريم.
نكته: اگر حكم غيابي تلقي شود در هر حال قابل واخواهي و اگر حضوري محسوب شود فقط ممكن است قابل تجديدنظر باشد.
نكته: حكم دادگاه چنانچه خوانده حتي در يك جلسه دادگاه حاضر شود، حضوري محسوب است.
نكته: حكم دادگاه چنانچه خوانده حتي يك بار دفاع كتبي نموده باشد، حضوري محسوب مي‌شود.
نكته: منظور از دفاع كتبي، لايحه‌اي است كه خوانده در جواب دعواي خواهان، جهت ملاحظه دادگاه در جلسة دادرسي، تقديم مي‌نمايد حتي اگر متضمن دفاع، به معني دقيق كلمه نباشد. در مقابل لوايحي كه خوانده خطاب به دفتر دادگاه، تقديم مي‌دارد و يا خطاب به دادگاه بوده اما در جواب دعواي خواهان نبوده و براي مثال در ارتباط با دستور موقت درخواستي خواهان و غيره باشد دفاع كتبي محسوب نبوده و از اين حيث معتبر نمي‌باشد.
نكته: حكم دادگاه، در صورتيكه دادخواست به خوانده ابلاغ واقعي شده باشد در هر حال حضوري محسوب است.
نكته: چنانچه يكي از خواندگان حداقل در يك جلسه دادگاه حاضر شده و يا يك لايحه تقديم نموده و يا دادخواست به او ابلاغ واقعي شده اما خواندگان ديگر در هيچ يك از جلسات دادگاه حاضر نشده و هيچ لايحه‌اي تقديم ننموده و دادخواست نيز به آنها ابلاغ واقعي نشده باشد، حكم نسبت به آن يك نفر غيابي و نسبت به خوانده يا خواندگان ديگر، حضوري محسوب است.
حكم قطعي و غير قطعي:
حكم قطعي، حكمي است كه قابل واخواهي – تجديدنظر نباشد (از طريق عادي). بنابراين تمام احكام حضوري صادره در دعاوي مالي كه خواستة آن بيش از سه ميليون ريال نباشد، قطعي است. (بند الف ماده 331) و نيز تمام احكام مالي حضوري صادره از دادگاه تجديدنظر استان قطعي است (ماده 369 قانون آيين دادرسي مدني).
نكته: علي الاصول، احكام قطعي، لازم الاجرا مي‌باشند.
حكم نهايي و غير نهايي:
حكم نهايي، حكمي است كه قابل فرجام (در ديوان عالي كشور) نباشد.
نكته: حكمي كه در اصل قابل فرجام باشد اما در مهلت مقرر، محكوم عليه نسبت به آن درخواست فرجام ننمايد، نهايي محسوب مي‌شود.
حكم لازم الاجراء و غير لازم الاجراء:
حكم لازم الاجراء، حكمي است كه چنانچه محكوم عليه به مفاد آن عمل ننمايد مأمورين اجراي احكام به درخواست محكوم له مي‌توانند آن را به اجبار به محكوم عليه تحميل نمايند و حكم غير لازم الاجراء در مقابل آن است.