نكته ← خيار تبعيض صفقه ويژة جائيست كه قسمتي از مبيع به هر جهتي، متعلق بيع قرار نگرفته باشد، مثلاً بيع نسبت به آن قسمت باطل باشد يا مشتري نسبت به بغض فسخ كرده باشد يا نسبت به بعض بيع منفسخ شده باشد.
خلاصه، الان مشتري مانده و قسمتي از مبيع، ميگوييم مشتري 2 راه دارد، يا نسبت به كل عقد را فسخ كند يا نسبت به قسمت موجود، قبول كند و بعد از ثمن بكاهد.
نكته ← خيار تبعيض صفقه فوري نيست، زيرا در قانون ذكر نشده، توجه كنيد، تبعيض صفقه وقتي موجب خيار است كه مشتري در حين معامله جاهل به آن باشد. براي هر دو طرف ايجاد ميشود. براي هر دو طرف ايجاد ميشود و به نظر دكتر كاتوزيان هم در عين معين هم در كلي في الذمه هم در كلي در معين ايجاد ميشود.
مسأله: خانم الف خانه خود را هبه ميكند به شرطي كه آقاي ب 6 دانگ خانه را بنام وي منتقل كند بعد ظاهر مي شود كه نسبت به يك دانگ اين خانه معامله باطل بوده، بنظر شما الف چه ميتواند بكند.
الف- خانم الف مجبور نيست عين موهوبه را قبض كند تا عقد واقع نشود؛
نكته ← در عقود مجاني حق حس وجود ندارد
ب- خانم الف بايد خانه موهوبه را قبض كند ولي حق فسخ هبه را به استناد خيار تبعيض صفقه دارد؛
ج- چون مورد شرط تجزيه پذير نيست خيار تبعيض صفقه ايجاد نميشود؛
د- هيچكدام اولاً هبه عقديست جايز، خيار در آن راه ندارد؛ ثانياً در قسمتهاي كنكور وقتي از شما مي پرسند آيا فلان خيار در اين عقد بوجود ميآيد يا خير؟ بايد ببينيم عقد جايز است يا لازم؟