بحث غير منقول در رابطه با اشياء و حقوق مطرح مي‌شود.

اشياي غير منقول بر سه قسم مي‌باشد.

1- غيرمنقول ذاتي

2- غيرمنقول در اثر عمل انسان (غير منقول اكتسابي يا تبعي)

3- غير منقول حكمي

  1.  غيرمنقول ذاتي:

به حكم طبيعت و بدون عمل انسان، غير منقول است. در واقع فقط يك حالت دارد و آن غير منقول است مثل زمين و معادن.

  1.  غير منقول در نتيجة عمل انسان:

به تبع يك مال غير منقول وصف غير منقول را اكتساب نموده است مثل لوله‌ها و آينه كاري داخل ساختمان. در واقع مالي است منقول كه بواسطة اتصال به غير منقول، غير منقول شده‌اند. از ماده 13 الي 16 غيرمنقول اكتسابي يا تبعي هستند.

نكته: مال پيشاپيش منقول (منقول قراردادي يا منقول بالمال)، غيرمنقول اكتسابي است كه در رابطة دو طرف منقول فرض مي‌شود مثل فروش ميوه روي درخت (با فرض چيده شدن). فايده آن در بحث صلاحيت و توقيف اموال نمايان مي‌شود زيرا در صورت اختلاف و ادعا بر سر مال پيشاپيش منقول دادگاه صالح براي رسيدگي دادگاه محل اقامت خوانده است نه دادگاه محل وقوع مال.

  1.  غير منقول حكمي (ماده 17 ق. مدني):

بذر و گاوميش و تلمبه و تراكتور و ... (ادواتي كه براي زراعت و آبياري زراعت بكار مي‌روند از جهت صلاحيت محاكم و توقيف اموال در حكم غير منقول هستند.