تعريف: اثبات حكم موضوعي براي موضوع ديگر به لحاظ وجود مشترکاتی ميان آن دو موضوع

1- موضوعي كه حكمش معلوم است: اصل يا مقيس عليه .

2- حكم اصل .

3- موضوعي كه حكمش مجهول است: فرع يا مقيس.

4- سبب حكم كه در هر دو موضوع وجود دارد: جامع یا علت .

1- منصوص العله: علت حكم از زبان شارع فهميده شود.

2- مستنبط العله: علت حكم را عقل درك و استنباط كند.

3- قياس جلي: قطعاً بدانيم جهات افتراق فرع و اصل تأثيری در حكم قضيه ندارد.

4- قياس خفي : قطعاً ندانيم جهات افتراق فرع و اصل تأثيری در حكم قضيه ندارد.

* قياس باطل: در الفاظ و معاني و در عبادات و در جزائيات و قياس مع الفارغ