اموال غیرمنقول: ضابطه تشخیص اموال غیرمنقول آن است که نتوان آن را نقل نمود به نحوی که نقل آن موجب خرابی یا نقص در خود مال یا محل آن شود و شامل اقسام زیر می‌باشد:

• غیرمنقول ذاتی: وصف ذاتی آن غیرمنقول است (زمین).
• غیرمنقول تبعی(اکتسابی): یا به صورت طبیعی یا در اثر عمل انسان ملصق به زمین یا بنا شود. اگر غیرمنقول تبعی (مانند ثمره و حاصل) بر فرض جدا شدن یا چیده شدن معامله شود آنرا مال پیشاپیش منقول یا منقول قراردادی می‌نامند.

• غیرمنقول حکمی: موضوع ماده 17 قانون مدنی در صورتی اجرا می‌شود که آلات و ادوات کشاورزی باشد و مالک آلات و ادوات و زمین یکی باشد و مالک آلات و ادوات را در امر زراعت بکار ببرد با این سه شرط مال منقول را، غیر منقول حکمی می‌دانیم.

• حقوق عینیِ غیرمنقول: 1) حق مالکیت بر مال غیرمنقول. 2) حق انتفاع بر مال غیرمنقول. 3) حق وثیقه بر مال غیر منقول. 4) حق ارتفاق. 5) حق شفعه. 6) حق تحجیر.

• حقوق دینیِ غیرمنقول:

 1)تعهد به انتقال مال غیرمنقول (قولنامه). 2) تعهد به تسلیم مال غیرمنقول. 3) تعهد به جبران خسارت وارده بر مال غیرمنقول 4) تعهد به پرداخت اجرت المثل مال غیرمنقول.

17- اجرت بر دو قسم است:

1 ) اجرت المسمی یا مال‌الاجاره یا اجاره‌بها که ریشه قراردادی دارد و مطلقاً منقول محسوب می‌شود حتی اگر راجع به غیرمنقول باشد.

2 ) اجرت‌المثل یا بهره‌بها که ریشه قراردادی نداشته یا ریشه در قراردادی باطل دارد. اجرت المثل املاک غیرمنقول است.

18- دعوایی که موضوع آن تملک مال غیرمنقول باشد مانند دعوای فسخ یا بطلان یا عدم نفوذ مال غیرمنقول به تبعیت از اصل مال، غیرمنقول می‌باشد.