ماده 162- (اصلاحي 14/8/1370)- هركس مالي پيدا كند كه قيمت آن كمتر از يك درهم كه وزن آن 6/12 نخود نقره باشد ميتواند آن را تملّك كند.[1]
ماده 163 (اصلاحي 14/8/1370)- اگر قيمت مال پيدا شده يكدرهم كه وزن آن 6/12 نخود نقره يا بيشتر باشد پيدا كننده بايد يك سال تعريف كند و اگر در مدت مزبور صاحب مال پيدا نشد، مشاراليه مختار است كه آن را بهطور امانت نگاه دارد يا تصرف ديگري در آن بكند در صورتي كه آن را بهطور امانت نگاه دارد و بدون تقصير او تلف شود، ضامن نخواهد بود.[2]
تبصره (الحاقي 14/8/1370)- در صورتي كه پيدا كننده مال از همان ابتدا يا پيش از پايان مدت يك سال علم حاصل كند كه تعريف بيفايده است و يا از يافتن صاحب مال مأيوس گردد تكليف تعريف از او ساقط ميشود.
ماده 164- (اصلاحي 14/8/1370)- تعريف اشياي پيدا شده عبارت است از نشر و اعلان برحسب مقررات شرعي به نحوي كه بتوان گفت كه عادتاً به اطلاع اهالي محل رسيده است.[3]
ماده 165- هركس در بيابان يا خرابه كه خالي ازسكنه بوده و مالك خاصي ندارد مالي پيدا كند ميتواند آن را تملك كند و محتاج به تعريف نيست مگر اينكه معلوم باشد كه مال عهد زمان حاضر است در اين صورت در حكم ساير اشياي پيدا شده در آبادي خواهد بود.
ماده 166- اگر كسي در ملك غير يا ملكي كه از غير خريده مالي پيدا كند يااحتمال بدهد كه مال مالك فعلي يا مالكين سابق است بايد به آنها اطلاع بدهد اگر آنها مدعي مالكيت شدند و به قراين مالكيت آنها معلوم شد بايد به آنها بدهد والا به طريقي كه فوقاً مقرر است رفتار نمايد.
ماده 167- اگر مالي كه پيدا شده است ممكن نيست باقي بماند و فاسد ميشود بايد به قيمت عادله فروخته شود و قيمت آن در حكم خود مال پيدا شده خواهد بود.
ماده 168- اگر مال پيدا شده در زمان تعريف بدون تقصير پيدا کننده تلف شود مشاراليه ضامن نخواهد بود.
ماده 169- منافعي كه از مال پيدا شده حاصل ميشود قبل از تملك متعلق به صاحب آن است و بعداز تملك مال پيدا كننده است.
[1] - ماده 162 مصوب 18/2/1307- هركسي مالي پيدا كند كه قيمت آن كمتر از ده شاهي باشد ميتواند آن را تملك كند.
ماده 162 (اصلاحي آزمايشي 8/10/1361)- «هركس مالي پيدا كند كه قيمت آن كمتر از يك درهم (نيم مثقال و يك پنجم مثقال شرعي نقره) باشد ميتواند آن را تملك كند».
[2] - ماده 163 مصوب 18/2/1307- اگر قيمت مال پيدا شده ده شاهي يا بيشتر باشد پيدا كننده بايد يك سال تعريف كند اگر در مدت مزبور صاحب مال پيدا نشد مشاراليه مختار است كه آن را به طور امانت نگاه دارد يا تصرف ديگري در آن بكند در صورتي كه آن را بهطور امانت نگاه دارد و بدون تقصير او تلف شود ضامن نخواهد بود.
ماده 163 (اصلاحي آزمايشي 8/10/1361)- اگر قيمت مال پيداشده يك درهم يا بيشتر باشد پيدا كننده بايد يك سال تعريف كند و اگر در مدت مزبور صاحب مال پيدا نشد مشاراليه مختار است كه آن را بهطور امانت نگاه دارد يا تصرف ديگري در آن بكند در صورتي كه آن را بهطور امانت نگاه دارد و بدون تقصير او تلف شود، ضامن نخواهد بود.
[3] - ماده 164 مصوب 18/2/1307- تعريف اشياي پيدا شده عبارت است از نشر و اعلان برحسب مقتضيات وقت و محل، به نحوي كه عادتاً به اطلاع اهالي محل برسد.
ماده 164(اصلاحي آزمايشي 8/10/1361)- تعريف اشياي پيدا شده عبارت است از نشر و اعلان برحسب مقررات شرعي به نحوي كه بتوان گفت كه عادتاً به اطلاع اهالي محل رسيده است.