-  منطوق عبارت است از معنایی که از دلالت وضعی الفاظ یک جمله استفاده می شود و مقصود و مراد گوینده بوده است .

123- مفهوم آن چیزی است که از مدلول کلام و ترکیب آن استخراج می شود بدون آنکه در کلام و جمله ذکر شده باشد.

 مطابقتی

                                                            صریح               تضمنی                                       دلالت اقتضاء

                        منطوق                           غیر صریح                       دلالت التزامی                   دلالت تنبیه و ایماء

                                                                                                                                                دلالت اشاره

                                                                                                            قیاس مساوات                                         

معنا                                                      موافق                

                                                                                                            قیاس اولویت

  مفهوم                                                                             مفهوم شرط

مفهوم حصر

مخالف                                      مفهوم غایت

                                                                                                            مفهوم وصف

مفهوم عدد

مفهوم لقب

 

124- مفهوم حکمی است غیر مذکور نه حکمی برای غیر مذکور.

125- مفهوم بر دو قسم است مفهوم مخالف و مفهوم موافق. مفهوم عرفی به معنای مدلول است .

126- منطوق و مفهوم صفت معنا و مدلول هستند . معنا و مدلول موصوف و معمولاً موصوف را حذف کرده و گفته می شود مفهوم و منطوق .

127- استعمال لفظ بر تمام یا جزء معنا از اقسام منطوق صریح و استعمال لفظ در جزء خارج موضوع له لفظ منطوق غیرصریح کلام است.