دعواي مالكيت:
دعوا در صورتي مالكيتی محسوب ميشود كه موضوع حق (منشاء آن) مالكيت خواهان يعني رابطهاي باشد كه بين شخص و شيء مادي بوجود آمده و قانون آن را محترم ميشمارد.
حق انتفاع و ارتفاق از مشتقّات و توابع مالكيت است اما به طور مستقل نيز ممكن است براي شخصي به جز مالك عين در ملك ديگري برقرار شود.
البته چنانچه شخصي مدعي داشتن حق انتفاع يا ارتفاق در ملك ديگري باشد و شناسايي و احقاق چنين حقوقي، در ماهيت و اصل آن مورد نظر وي باشد دعوي مطروحه در اين خصوص دعواي مالكيت و نه دعواي تصرف محسوب مي شود.
دعواي تصرف:
دعوا در صورتي از دعاوي تصرف محسوب ميشود كه موضوع حق (منشاء آن) تصرفات قبلي خواهان (يعني در اختيار داشتن عملي مال يا حق موردنظر) باشد.
بنابراين در اين دعوا به وجود يا عدم وجود حق قانوني و ماهوي خواهان اعتنا و توجهي نميگردد.
در قانون آ.د.مدني سه نوع دعواي تصرف پيش بيني شده است: دعواي تصرف عدواني، دعواي مزاحمت و دعواي ممانعت از حق كه به ترتيب معرفي و مقررات هر يك مورد بررسي قرار ميگيرد. ضمن اين كه در اين دعاوي مقررات مشتركي نيز وجود دارد كه متعاقباً مورد بررسي قرار خواهند گرفت.