اقسام عده:
1. عده طلاق و نزديكي به شبهه (1151، 1153، 1155 ق.م.)
قبل از نزديكي: عده ندارد
يائسه بودن زن: عده ندارد
بعد از نزديكي:
حامله: تا زمان زايمان، مدت عده خواهد بود.
غيرحامله: سه طهر و در صورتي كه عادت، منظم نباشد يا از زماني
باشد كه در سن يائسگي نيست اما عادت نميشود سه ماه محاسبه ميگردد.
2. عده وفات (ماده 1154 ق.م.): چه دائم، چه منقطع، چه زن يائسه باشد چه نباشد چه نزديكي صورت گرفته و چه صورت نگرفته باشد چهار ماه و ده روز خواهد بود.
زن حامله، اگر مدت وضع حملش از چهار ماه و ده روز بيشتر باشد، همان مدت زايمان، عده وي خواهد بود اما اگر كمتر از چهار ماه و ده روز باشد، عده وفات (چهار ماه و ده روز)، مدت عده خواهد بود. اصطلاحاً گفته ميشودبعد الاجلين، عده وفات زن آبستن، ميباشد.
اگر شوهر زن، در جايي ديگر باشد و زن از مرگ وي بعداً مطلع شود، عده وفات از تاريخ آگاهي زن از وفات شوهرش محاسبه ميشود.
اگر شوهر زن، در زمان عدة طلاق رجعي (نه طلاق بائن يا فسخ نكاح) بميرد، زن بايد از زمان فوت، عده وفات نگه دارد.
3. عده بذل مدت يا انقضاي مدت يا عده فسخ نكاح منقطع (1152 ق.م.) :
حامله باشد: مدت وضع حمل
غيرحامله باشد: دو طهر و اگر عادتش نامنظم باشد يا با اقتضاي سن، عادت نشود، 45 روز.
4. عده فسخ نكاح دائم:
حامله باشد: مدت حمل
غيرحامله باشد: سه طهر يا سه ماه.
احكام نكاح با زني كه در عده ديگري به سر ميبرد، در حكم نكاح با زن شوهردار است، به عبارت ديگر با علم به حرمت نكاح با زني كه در عده است و علم به اينكه زن در عدة ديگري است، حرمت ابدي ايجاد ميشود و اگر علم نداشته، اما نزديكي نمايد، باز هم حرمت ابدي حاصل ميشود اما اگر علم به يك مورد يا هر دو مورد نداشته و نزديكي هم نكند حرمت ايجاد نخواهد شد. اما اگر در ايام عده با وي ازدواج كند (بدون علم به اينكه در عده است) و نزديكي بعد از عده صورت پذيرد، حرمت ابدي ايجاد نميشود.
زنا با زني كه در عدة رجعيه است در حكم زنا با زن شوهردار است و ايجاد حرمت ابدي ميكند اما زنا با زني كه در عدة طلاق بائن يا ساير عدههاست، حرمت ابدي ايجاد نميكند و مانند زنا با زن آزاد است.