- شرکت های تجاری بر هفت قسم هستند.

40- شرکت سهامی مطلقاً تجاری محسوب می شود ولو آنکه موضوع عملیات آن تجاری نباشد.

41- تعداد اعضاء این شرکت در سهامی عام حداقل 5 نفر و در سهامی خاص حداقل 3 نفر است.

42- مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهامشان می باشد.

43- شرکت سهامی عام شرکتی است که بخشی از سرمایه آن توسط عموم تأمین می شود. ( از طریق پذیره نویسی )

44- برای تشکیل این شرکت باید موسسین حداقل 20% سرمایه شرکت را خود تعهد نموده و حداقل 35% مبلغ تعهد شده را در حین تشکیل شرکت  تأمین نمایند.

45- آورده غیر نقدی باید توسط کارشناس رسمی ارزیابی شود و اسناد مالکیت آن در همان بانکی که برای پرداخت مبلغ نقدی حساب باز شده است تودیع و گواهی آن به ضمیمه اظهارنامه و ضمائم تسلیم اداره ثبت شرکت ها شود.

46- موسسین شرکت نسبت به کلیه اعمالی که برای تأسیس شرکت انجام می دهند مسئولیت تضامنی دارند. 

47- ماده 8 قانون اصلاحی قانون تجارت ( قانون شرکت های سهامی ) به بیان طرح اساسنامه و مواردی که باید در آن ذکر شود پرداخته است.

48- اساسنامه شرکت طبق ماده 8 لایحه اصلاح قانون تجارت در حکم قانون اداره شرکت است.

49- در خصوص موارد 21 گانه که باید در اساسنامه شرکت قید شود نکات زیر بررسی می شود:

50- طبق بند 5 ماده 8 تعیین مبلغ سرمایه و تعیین مقدار نقد و غیر نقد آن به تفکیک الزامی است و رعایت حداقل مبلغ سرمایه در خصوص شرکت های سهامی عام (5 میلیون ريال) و در شرکت های سهامی خاص (1 میلیون ريال) الزامی است .

51- در بند 6 ماده 8 تعیین تعداد سهام بی نام و با نام و مبلغ اسمی آن و تعیین تعداد و خصوصیات سهام ممتاز در صورت وجود الزامی است.

52- درخصوص تعیین تعداد سهام و مبلغ اسمی آن در اساسنامه رعایت موارد زیر الزامی است: 

1- در شرکت سهامی عام حداکثر مبلغ اسمی سهام 10 هزار ريال می باشد.

2- مبلغ اسمی سهام و همچنین قطعات سهام در صورت تجزیه باید متساوی باشد.

3- هر شرکت سهامی می تواند به موجب اساسنامه و تا زمانی که شرکت منحل نشده است با تصویب مجمع عمومی فوق العاده ، سهام ممتاز ترتیب دهد و امتیازات آن را به وضوح تعیین نماید و هرگونه تغییر در امتیازات این گونه سهام باید به تصویب مجمع عمومی فوق العاده و با جلب نظر موافق دارندگان نصف بعلاوه یک این گونه سهام انجام شود.

53- طبق بند 7 ماده 8 در اساسنامه باید مبلغ پرداخت شده هر سهم و نحوه مطالبه بقیه مبلغ اسمی هر سهم تعیین شود و همچنین مدتی که باید ظرف آن مبلغ باقی مانده مطالبه شود که این مهلت نباید بیش از 5 سال باشد نیز باید تعیین شود.

54- چنانچه مبلغ پرداخت نشده ظرف مدت مقرر در اساسنامه پرداخت نشود هیات مدیره شرکت مکلف است مجمع عمومی فوق العاده را به منظور تقلیل سرمایه شرکت تا میزان مبلغ پرداخت شده دعوت نماید درغیر این صورت هر ذینفعی حق دارد برای تقلیل سرمایه تا میزان پرداخت شده به دادگاه مراجعه کند.

55- طبق بند 8 نحوه انتقال سهام باید در اساسنامه شرکت ذکر شود.

1- در این خصوص رعایت مفاد ماده 40 ( ثبت انتقال سهام با نام در دفتر سهام شرکت ) الزامی است.

2- همچنین رعایت مفاد ماده 41 نیز الزامی است یعنی در شرکت سهامی عام نقل و انتقال سهام نمی تواند منوط به موافقت مدیران یا مجامع عمومی باشد.

56- در اساسنامه شرکت نحوه انتقال سهام مشخص می شود اما مقررات انتقال سهام نباید با مفاد مواد 40 و 41 قانون تعارض داشته باشد.

57- طبق بند 9 ماده 8 طریقه تبدیل سهام با نام و بی نام و بالعکس تعیین می شود در خصوص مقررات تبدیل سهام در اساسنامه رعایت مواد 43 الی 49 الزامی است.

1- تبدیل سهم بی نام به سهم با نام باید در روزنامه کثیر الانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشر می شود در سه نوبت چاپ شود.

2- فاصله بین هر نوبت انتشار باید 5 روز باشد و از تاریخ اولین آگهی باید حداقل 6 ماه به صاحبان سهام برای مراجعه به شرکت و تبدیل سهام مهلت داده شود.

3- تبدیل سهم با نام به سهم بی نام باید در روزنامه کثیر الانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشر می شود در یک نوبت چاپ شود.

4- از تاریخ نشر آگهی حدقل 2 ماه به صاحبان سهام برای مراجعه به شرکت و تبدیل سهامشان مهلت داده می شود.

58- طبق بند 10 ماده 8 امکان صدور اوراق قرضه باید در اساسنامه پیش بینی شود . درخصوص مقررات صدور اوراق قرضه در اساسنامه رعایت مواد 55 الی 71 الزامی است.

1- انتشار اوراق قرضه در صورتی ممکن است که کلیه سرمایه شرکت به ثبت رسیده باشد و دو سال تمام از تاریخ ثبت شرکت گذشته باشد و دو ترازنامه آن به تصویب مجمع عمومی رسیده باشد و مقررات اساسنامه نمی تواند ترتیب دیگری مقرر نماید.

2- اجازه انتشار اوراق قرضه یا به موجب اساسنامه شرکت است یا به موجب تقاضای هیأت مدیره و اجازه مجمع عمومی فوق العاده. 

3- دارنده اوراق قرضه حق مداخله و اداره شرکت را ندارد و فقط طلبکار شرکت محسوب می شود.

4- اوراق قرضه مرکب : اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام شرکت است و در این اوراق افزایش سرمایه شرکت در زمانی صورت می گیرد که صاحبان اوراق قرضه بخواهند اوراق خود را به سهام شرکت تبدیل کنند.

5- اوراق قرضه قابل تعویض با سهام شرکت : در این اوراق افزایش سرمایه شرکت همزمان با انتشار اوراق قرضه بعمل می آید.

59- طبق بند 11 ماده 8 شرایط و ترتیبات افزایش و کاهش سرمایه شرکت می بایست در اساسنامه شرکت ذکر شود این ضوابط نمی تواند مخالف مواد 158 الی 198 باشد.

1- افزایش سرمایه درصورتی امکان دارد که سرمایه قبلی شرکت تماماً تأدیه شده باشد .

2- به استناد ماده 164 اساسنامه شرکت نمی تواند متضمن اختیار افزایش سرمایه برای هیأت مدیره باشد.

3- مجمع عمومی فوق العاده می تواند به هیأت مدیره اجازه دهد در مدتی که بیش از 5 سال نباشد سرمایه شرکت را تا میزان مبلغ معینی به یکی از طرق قانونی افزایش دهد.

4- افزایش سرمایه یا از طریق صدور سهام جدید و یا از طریق بالا بردن مبلغ اسمی سهام موجود انجام می شود.

5- تأدیه مبلغ اسمی سهام جدید در شرکت سهامی عام فقط به صورت نقدی امکانپذیر است اما در شرکت سهامی خاص تأدیه مبلغ اسمی سهام جدید به صورت غیر نقدی نیز جایز است.

6- کاهش سرمایه بر دو نوع است یا کاهش اجباری است و درصورتی است که به علت ضررهای وارده به شرکت ، حداقل نیمی از سرمایه شرکت از بین رفته باشد و یا به صورت اختیاری است .

7- کاهش اجباری از طریق کاهش تعداد سهام یا از طریق کاهش مبلغ اسمی سهام صورت می گیرد و کاهش اختیاری فقط از طریق کاهش مبلغ اسمی سهام و رد مبلغ کاهش یافته به صاحبان آن امکان پذیر است.

8- هیأت مدیره موظف است قبل از اقدام به کاهش سرمایه ، تصمیم مجمع عمومی فوق العاده را در خصوص کاهش سرمایه حداقل ظرف 1 ماه در روزنامه رسمی و روزنامه کثیر الانتشار شرکت آگهی نماید.

9- برای کاهش بهای اسمی سهام ، هیات مدیره مکلف است مراتب را از طریق نشر آگهی به صاحبان سهام اطلاع دهد و همچنین اطلاعیه آن را برای صاحبان سهام بانام توسط پست سفارشی ارسال نماید.

10- خرید سهام شرکت توسط همان شرکت ممنوع و باطل است.

60- طبق بند 12 و 13 و 14 مواقع و ترتیبات دعوت از مجامع عمومی و اکثریت های لازم جهت شرکت در مجامع و اتخاذ تصمیم باید در اساسنامه شرکت قید شود.