- دفاتر تجاری اسناد عادی می باشند.
30- دفاتر تجاری چنانچه طبق مقررات قانون تجارت تنظیم شده باشند در برابر تجار در امور تجاری سندیت دارند ولی در مقابل غیرتاجر می توانند قرینه محسوب شوند.
31- کسبه جزء تاجر محسوب می شوند اما الزامی به داشتن دفاتر تجاری ندارند و كساني هستند كه فروش سالانه آنها از يكصد ميليون ريال تجاوز نكند.
انواع دفاتر تجاری
32- دفتر روزنامه دفتری است روزانه و تاجر باید کلیه مطالبات و دیون و معاملات تجاری و برواتی خود و جمیع واردات و صادرات خود را و وجوه برداشتی برای مخارج شخصی خود را در این دفتر وارد نماید.
33- دفتر کل دفتر هفتگی است و تاجر باید کلیه معاملات خود را هفته ای یکبار از دفتر روزنامه استخراج و در آن وارد کند.
34- دفتر دارایی دفتری سالیانه است و بیلان مالی تاجر محسوب می شود.
35- دفتر کپیه دفتر مراسلات و مخابرات صادره تاجر است و باید به ترتیب تاریخ تنظیم شود این دفتر نیاز به پلمپ توسط نماینده اداره ثبت ندارد.
36- تاجر مکلف است این دفاتر را از ختم هر سال به مدت 10 سال نگهداری نماید.
37- ضمانت اجرای نداشتن دفاتر تجاری یا عدم رعایت مقررات مربوط به آن ، جزای نقدی و اخذ مالیات به صورت علی الرأس می باشد.
38- چنانچه تاجری دفاتر نداشته باشد یا دفاتر وی نامنظم باشد و در عملیات وی توقف حاصل شود ، اگر نداشتن دفاتر با قصد تقلب باشد دادگاه وی را به ورشکستگی به تقلب محکوم می نماید اما اگر قصد تقلبی وجود نداشته باشد دادگاه می تواند وی را به ورشکستگی به تقصیر محکوم نماید(ورشکستگی به تقصیر اختیاری).
دفاتر تجاري | 1- دفتر روزنامه: همه روزه مطالبات و ديون و داد و ستد و معاملات راجع به اوراق تجاري و به طور كلي جميع واردات و صادرات خود و وجوهي را كه براي مخارج شخصي خود برداشت ميكند. |
2- دفتر كل: تاجر بايد كليه معاملات را لااقل هفتهاي يك بار از دفتر روزنامه خارج و انواع مختلفه آن را تشخيص و جدا كرده و هر نوع را در صفحه مخصوصي به طور خلاصه ثبت كند. | |
3- دفتر دارايي: تاجر بايد هر سال صورت جامعي از كليه دارايي منقول و غير منقول سال گذشته را به ريز ترتيب داده در آن دفتر ثبت و امضاء نمايد و بايد تا پانزده فروردين انجام شود. | |
4- دفتر کپیه : تاجر بايد كليه مراسلات و مخابرات و صورت حساب هاي صادره خود را به ترتيب تاريخ ثبت نمايد. |