آزار به قیمت آگاه‌سازی/گفت‌وگو با تهیه‌کننده «ترور خاموش»

تهیه‌کننده «ترور خاموش» درباره برخی موضوعات تصویرشده در این سریال که بعضا با انتقادهایی هم همراه بوده است، توضیح داد: تلویزیون به خاطر نفس قصه ترور خاموش که باید به آسیب‌های اجتماعی می‌پرداخت، در پرداختن به این موضوعات با ما همکاری کرد؛ شاید نیاز نبود ماجرای خودکشی و یا ازدواج کودک ۱۳ ساله در یک سریال عادی نشان داده شود، اما در «ترور خاموش» پخش شد. البته این صحنه‌ها ممکن بود برای برخی مخاطبان آزاردهنده باشد اما چون هدف ما به تصویر کشیدن آسیب‌های اجتماعی بود، این موضوعات را به تصویر کشیدیم.

ابوالفضل صفری ـ تهیه‌کننده سریال «ترور خاموش» ـ درباره‌ی طراحی این مجموعه در ژانر معمایی امنیتی، اظهار کرد: ما با شرایط موجود سعی کردیم خلاقیت داشته باشیم و هزینه‌هایمان را مدیریت کنیم. مختصات مالی امروز خیلی مهم است. ایده‌های بلندپروازانه‌ای داشتیم اما با شرایط موجود و امکاناتی که داشتیم، سعی کردیم نتیجه مناسب و استانداردی را تحویل بدهیم.

او ادامه داد: بخش دیگر محتواست؛ محتوایی که ما در سریال «ترور خاموش» مطرح کرده‌ایم بحث‌های عمیقی است. ضمن اینکه حواسمان در فیلم‌ ساختن به امنیت است، حواسمان به جامعه و اخلاق هم هست. وجه تمایز نیروی امنیتی یا بهتر بگویم نیروی امنیتی جمهوری اسلامی ایران با سایر سرویس‌های امنیتی، مسوولیت اخلاقی و اعتقادی آن است و کار نیروی امنیتی ما مبتنی بر اخلاق شکل گرفته است نه صرفا مسوولیت و هدف.

 

 

ما مسوول نمایش نیروی امنیتی جمهوری اسلامی هستیم

این تهیه‌کننده در پاسخ به اینکه آیا از فیلم‌های معمایی و پلیسی موفق دنیا هم برای ساخت سریال ترور خاموش به عنوان الگو بهره گرفته‌اند؟ گفت: همان‌طور که پیشتر هم اشاره شد، اساسا سازمان‌های اطلاعاتی و امنیتی کشور ما مبتنی بر اعتقاد و ایدئولوژی شکل گرفته‌اند و با همه سیستم‌های امنیتی دنیا در رفتار و روش متفاوت هستند. بنابراین آثار مشابه در دنیا نمی‌توانسته به ما کمکی کند، اما به لحاظ ساختار، فرم تصویر و نحوه روایت ایده گرفته‌ایم. ما مسوول نمایش فیلم‌های امنیتی در دنیا نیستیم. ما مسوول نمایش نیروی امنیتی جمهوری اسلامی هستیم؛ یعنی قصه امنیتی که در جمهوری اسلامی روایت می شود.

صفری درباره‌ی پرداختن به موضوع مواد مخدر و اینکه در اغلب قصه‌ها کاراکترها به زندگی عادی‌شان باز می‌گردند، آیا این بازگشت‌پذیری قبح این‌ معضل را در جامعه نمی‌ریزد؟ اظهار کرد: شما وقتی در رابطه با مواد مخدر فیلم می‌سازید یک جامعه‌ی چندمیلیونی دارید که از این چند میلیون یک درصدی درگیر مواد مخدر هستند و ۹۰ درصد جامعه سالم هستند. شما اگر فیلم را به گونه‌ای دسته‌بندی کنید که مسیر مواد مخدر، مسیر برگشت‌پذیری به مخاطب ارائه شود، یک درصد و ریسکی وجود دارد که مردم عادی که سالمند این ذهنیت برایشان ایجاد می‌شود که پس ما هم می‌توانیم برویم و برگردیم و این نقطه خطرناک فیلم ساختن در حوزه‌ی مواد مخدر است. اساسا ما باید یک خط داشته باشیم و بیننده آگاه باشد که مسیر مواد مخدر، مسیر بدون بازگشتی است. ما این را رعایت کردیم و به دنبال این نبودیم که یک فیلم باسمه‌ای بسازیم و یک شخصیت را نشان دهیم که اعتیاد دارد و دو روز او را به تخت ببندیم و حالش خوب شود. نه بیمار مواد مخدر حتما برگشت‌پذیر به زندگی عادی نیست و برخی بیماران با آسیب جدی از این مسئله خارج می‌شوند که این هم برای کشور عوارض جدی دارد. ما در «ترور خاموش» به این نکته پرداخته‌ایم. شما اگر با این فرض جلو بروید می‌دانید که جامعه‌ی هدفتان کیست. حداقل اتفاق این است که مخاطب از فیلم شما آسیب نمی‌بیند.

تهیه‌کننده «ترور خاموش» با برشمردن دو ماموریت برای ساخت این سریال، در این زمینه توضیح داد:‌ یک ماموریت، جذب مخاطب و دیگری پیام سریال است. این سریال البته برخلاف اینکه مطرح می‌کند اعتیاد می‌تواند راه برگشت‌پذیری نداشته باشد در عین حال حاوی پیام امید است. شاید هم گل‌درشت باشد اما اشکال ندارد. ما همه‌ی این‌ها را می‌توانیم همزمان داشته باشیم یعنی واقعیت مواد مخدر را ببینیم و از آن طرف تصویر سیاه نداشته باشیم؛ این مرزها کاملا مشخص است.

 

 

 

پلیسی که گل‌درشت نیست

این تهیه‌کننده درباره‌ی ارائه تصویر پلیس در سریال ترور خاموش و اینکه چه میزان تلاش کردند از شعارزدگی دور باشد؟ توضیح داد: با توجه به اینکه محاوره‌ها و نقش و جنس نیروهای امنیتی و پلیس در محیط کار متفاوت است و چون مشابه این دیالوگ‌ها را در زندگی عادی نمی‌شنویم، احساس می‌کنیم که کلیشه‌ای و گل درشت است اما واقعیت این است که این کار محاسبه‌ی دقیقی دارد. اگر شما سکانس بازجویی را می‌بینید، این سکانس‌ها حاصل چندین ساعت و چندین روز بوده و چکیده‌ی آن، چیزی است که روی آنتن تلویزیون می‌بینید. هر آنچه که هست طبق واقعیت است. اگر نیروی امنیتی می‌بینید واقعیتش همان است که می‌بینید اما چون در زندگی‌های روزمره ما کمتر دیده می‌شود احساس می کنیم کاراکترها شعاری هستند.

صفری درباره‌ی نحوه چیدمان بازیگران در سریال ترور خاموش و تلاش برای استفاده از بازیگرانی که کمتر شناخته شده هستند، توضیح داد: به هر حال کارگردان باید بر اساس فیلمنامه موجود خلاقیت لازم را در استفاده از بازیگران به خرج دهد و این مستلزم بودجه زیاد است. به همین منظور سعید راد به عنوار سوپراستار کار انتخاب شده و از طرفی از حضور بازیگران جدید و جوان‌تر استفاده شده و کارگردان به خوبی از عهده چینش بازیگران برآمده است.

 

ضعف سریال‌های معمایی و پلیسی‌ تلویزیون

تهیه‌کننده «ترور خاموش» همچنین درباره ضعف سریال‌های معمایی و پلیسی‌ تلویزیون، گفت: اساسا نگاه منتقدان، رسانه و مردم نسبت به یک اثر با یکدیگر متفاوت است. سریالی که تنظیم می‌شود برای توده‌ی مردم تنظیم شود، به همین دلیل نمی‌تواند هیجان بیش از حد داشته باشد و نمی‌تواند خیلی تلخ باشد. تلویزیون با یک جمعیت چندمیلیونی طرف است و نحوه انتقال پیام از سوی تلویزیون خیلی متفاوت است؛ به عنوان مثال خبری در تلویزیون از روی رسانه دیگر خوانده می‌شود اما همان خبر برای صداوسیما حاشیه می‌شود؛ بنابراین مدیوم‌ها با یکدیگر فرق می‌کند.