اقسام خبر و تقسیم بندی هر یک از آنها

اقسام خبر

الف) خبر متواتر: خبري كه به نفسه موجب قطع و يقين شود، متواتر است. به عبارت دیگر خبر متواتر عبارتست از اينكه تعداد زيادي از مردم كه عادتاً تباني آنها بر دروغ گفتن ممتنع باشد خبري بدهند به طوريكه موجب قطع و يقين شود.

اقسام خبر متواتر

1- لفظی: (آيات قرآن ـ من كنت مولاه) الفاظ آن بدون تغيير باشد.

2- معنوي: (لاضرر و لا ضرار (علي مؤمن) و در جايي آمده (في الاسلام)) الفاظ تغيير كرده اما معنا يكي است.

3- اجمالي: به دلالت التزامي از مجموع اخبار و حكايات نتيجه‌گيري شود (سخاوت حاتم).

ب) خبر واحد: خبري كه به نفسه موجب قطع و يقين نشود و متواتر نباشد، خبر واحد است.

اقسام خبر واحد

1- صحيح: خبر واحدي كه راويان آن همگي 6 شرط بلوغ، عقل، اسلام، ایمان، عدالت و ضبط را داشته و توثيق هم نشده باشند.

2- حسن: خبر واحدي كه راويان آن همگي 12امامی و ممدوح می­باشند و همه یا بعضی توثیق نشده باشند.

3- موثق (قوی): خبر واحدي است که راویان آن همه دوازده امامی و ممدوح می­باشند و همه یا بعضی از آنها توثیق نشده باشند.

4- ضعيف: خبر واحدي كه يكي يا تمام راويان واجد تمام شرايط لازم نيستند توثيق هم نشده‌اند.

نکته: خبر ضعيف حجت نيست مگر اينكه مشهور باشد و در اينصورت آن را مقبول گويند.

ج) خبر مستفيض: خبري كه نوعي از خبر واحد است و مفيد يقين نيست ولي سلسله روات آن از 3 نفر بيشتر است.

نکته: خبر مجعول كه اصطلاحاً به آن اخبار موضوعه مي‌گويند، اخبار دروغ مي‌باشد.

نکته: شرايط راويان خبر عبارتست از بلوغ، عقل، اسلام، ايمان، عدالت و ضبط.

نکته: عقل و ضبط را راوي بايد هم به هنگام تحمل (دريافت و شنيدن خبر) و هم به هنگام ادا (نقل خبر) دارا باشد.