ماده22) دعاوي راجع به ورشكستگي شركتهاي بازرگاني كه مركز اصلي آنها در ايران است، همچنين دعاوي مربوط به اصل شركت و دعاوي بين شركت و شركاء و اختلافات حاصله بين شركاء و دعاوي اشخاص ديگر عليه شركت تا زماني كه شركت باقي است و نيز در صورت انحلال تا وقتي كه تصفيه امور شركت در جريان است، در مركز اصلي شركت اقامه مي‌شود.

1- اين ماده راجع به اشخاص حقوقي تاجر است.

2- دعاوي مطروحه عليه شركت در اين ماده منصرف از دعاوي ناشي از تعهدات شركت در مقابل اشخاص خارج است كه حكم آن در ماده 23 ق.آ.د.م آمده است.

3- اقامتگاه اشخاص حقوقي، مركز مهم امور شخص حقوقي مي‌باشد.

ماده23) دعاوي ناشي از تعهدات شركت در مقابل اشخاص خارج از شركت، در محلي كه تعهد در آنجا واقع شده يا محلي كه كالا بايد در آنجا تسليم گردد يا جايي كه پول بايد پرداخت شود اقامه مي‌شود. اگر شركت داراي شعب متعدد در جاهاي مختلف باشد دعاوي ناشي از تعهدات هر شعبه با اشخاص خارج بايد در دادگاه محلي كه شعبه طرف معامله در آن واقع است اقامه شود، مگر آن كه شعبه ياد شده برچيده شده باشد كه در اين صورت نيز دعاوي در مركز اصلي شركت اقامه خواهد شد.

1- دعواي راجع به تعهدات شركت در مقابل اشخاص خارج از شركت، همان دعواي منقول ناشي از قرارداد مي‌باشد كه مطابق آن دادگاه صالح جايي است كه قرارداد در آنجا بسته شده است و يا بايد تعهد در آنجا ايفاء گردد.

2- اين حكم استثنايي، دعاوي شركت نسبت به بدهكاران خود را شامل نمي‌شود.

ماده24) رسيدگي به دعواي اعسار به طور كلي با دادگاهي است كه صلاحيت رسيدگي نخستين به دعواي اصلي را دارد يا ابتدا به آن رسيدگي نموده است.

1- مطابق ماده505 ق. آ.د.م اظهار نظر در مورد اعسار از هزينه تجديد نظر خواهي و يا فرجام خواهي با دادگاهي مي‌باشد كه رأي مورد درخواست تجديد نظر و يا فرجام را صادر نموده است.