هر گاه مفهوم را با يكي از حالات، عوارض و اوصافش بسنجيم چنانچه آن مفهوم را رها و وارسته از آن قيد در نظر بگيريم، نسبت به آن مطلق است و هر گاه آن را همراه با آن قيد در نظر بگيريم، مقيد است. مثلاً بيع از نظر زمان ميتواند (نسبت به هر يك از دو مورد آن يا هر دوي آنها) مقيد به زمان باشد و در صورت اوّل برحسب مورد نسيه، سلم يا سلف و كالي به كالي و در صورت دوم بيع نقدي ناميده ميشود. به طوري كه ملاحظه ميشود، بيع نسبت به زمان يا مطلق است يا مقيد و اين است معناي اصطلاح نسبي بودن مطلق و مقيد و به علاوه ممكن است كلمهاي نسبت به وصف يا حالتي مقيد و نسبت به ديگري مطلق باشد مثلاً بيع نسيه كه نسبت به زمان مقيد است، هر گاه مكان تأديه ثمن آن قيد نشده باشد نسبت به آن اطلاق دارد و اين نكته نسبي بودن اطلاق و تقييد را به خوبي روشن ميسازد.