ضمانت اجراي نداشتن دفاتر تجاري مطابق ماده 15 ق. تجارت فقط جزاي نقدي است.

ضمانت اجراي عدم امضاي دفاتر تاجر مطابق ماده 11 از ناحيه نمايندة اداره ثبت جزاي نقدي است.

نداشتن دفتر تجاري و يا عدم امضاي دفتر از ناحيه نمايندة اداره ثبت، در هيچ صورتي موجب ورشكستگي تاجر نمي‌شود زيرا مطابق ماده 412 ق. تجارت تنها دليل ورشكستگي تاجر توقف در تأديه ديون مي‌باشد اما بايد توجه داشت اگر تاجري، متوقف در تأديه ديون خود باشد و دفاتر تجاري نداشته باشد و يا دفاتر تجاري او مرتب نباشد، در اين صورت با توجه به ماده 542 ق. تجارت از يك طرف تاجر محتمل است به مجازات جرم ورشكسته به تقصير محكوم گردد و از طرف ديگر با توجه به ماده 15 ق. تجارت به جزاي نقدي محكوم مي‌شود.

نكته: تاجري كه فاقد دفاتر تجاري باشد يا دفاتر تجاري او مرتب نباشد، ادارة دارايي ماليات علي الرأس براي او تعيين مي‌نمايد.