شروط خلاف مقتضي عقد، شروطي كه به خصيصه و ويژگي‌هاي اصلي يك عقد صدمه مي‌زند و اثر ذاتي آن را از بين مي‌برد، اثر اصلي عقد همان خصيصه‌اي است كه آن را از ساير عقود متمايز مي‌نمايد كه اين آثار را مقتضاء ذات عقد وليكن يكسري آثار در صورت سكوت طرفين بر عقد بار مي‌شود كه به آن‌ها مقتضاء اطلاق عقد گفته مي‌شود در هر حال، تشخيص مقتضاء ذات عقد مشكل است شايد بتوان گفت همان امري است كه طرفين به خاطر آن، عقد را بسته‌اند (جزء يا لازمه ماهيت عقد).

شرط مجهولي كه موجب جهل به عوضين شود نيز باطل و مبطل است مانند كسي كه كانتينري را به شرط داشتن حجمي كه بتواند محصولات يك باغ را در خود جاي دهد، كه به دليل مجهول بودن ميزان محصولات باغ، عوض مجهول مي‌شود.

در هر دو مورد شروط موجب بطلان عقد مي‌شوند كه آثار بطلان بر عقد بار مي‌شود.